سمانه سماوات - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران،ایران

شیوع اخیر بیماری بلایت شمشاد جنگلی ناشی از قارچ Calonectria pseudonaviculata در جنگل های هیرکانی ایران منجر به تلاش برای یافتن روش های سازگار با محیط زیست شده است. از جمله این روش ها می توان به کنترل بیولوژیکی بیماری توسط میکروارگانیزم های مفید اشاره کرد. در همین راستا، پژوهش حاضر در دو فاز عملیات آزمایشگاهی و گلخانه ای و در قالب طرح آماری کاملا تصادفی انجام شد. در ابتدا، از 20 جدایه باکتریایی متعلق به Pseudomonas fluorescens سوسپانسیونی با جمعیت 108 CFU/ml تهیه شد. قارچکش تبوکونازول به عنوان شاهد کنترل شیمیایی، مطابق با دستورالعمل مربوطه مورد استفاده قرار گرفت. به کمک آزمون کشت متقابل توانایی آنتی بیوز جدایههای باکتریایی مورد مطالعه علیه قارچ بیمارگر بررسی شد. جدایه های FRPF6 و FRPF8، به عنوان جدایه های باکتریایی برتر توانستند به ترتیب 46 و %56 منجر به بازدارندگی از رشد پرگنه قارچ هدف شوند. در فاز گلخانه ای، اثر تیمار با سوسپانسیون جدایه های باکتریایی برتر، بر درصد شدت بیماری بلایت شمشاد جنگلی با شاهد آلوده و کنترل شیمیایی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمار با سوسپانسیون جدایه های FRPF6 و FRPF8، منجر شد تا شدت بیماری در نهال های شمشاد به ترتیب به 62/45 و %55/23 برسد. در حقیقت، این جدایه های باکتریایی از طریق مکانیسم آنتی بیوز و تولید طیفی از آنتی بیوتیک ها قادر به کنترل قارچ عامل بیماری بلایت شمشاد جنگلی هستند. اما مطالعات بیشتری در زمینه شناسایی سایر مکانیسم های بازدارندگی آنها ضروری است.

باکتری، سوختگی شمشاد، شدت بیماری، کنترل زیستی، گلخانه، محلولپاشی