ساناز پورمیرکمالی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران
مجید محمودآبادی - دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران
وحیدرضا جلالی - دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

هدررفت کربن آلی خاک به عنوان شاخص مهمی از کیفیت خاک یکی از پیامدهای مخرب فرسایش خاک بوده که باعث افت محصولات کشاورزی میشود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر درصدهای مختلف خاکپوش کاه و کلش گندم در تقابل با سرعت های مختلف باد بر هدررفت کربن آلی خاک با استفاده از دستگاه شبیه ساز همزمان باران و باد در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. آزمایش ها به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کامل تصادفی و از طریق ایجاد باران با شدت ثابت 40 میلیمتر بر ساعت روی دو نمونه خاک زراعی با حداکثر اندازه ذرات 2 و 4/75 میلیمتر و سرعتهای مختلف باد (صفر، 6 و 12 متر بر ثانیه) و درصدهای متنوع خاکپوش کاه و کلش گندم (صفر (شاهد)، 30، 60 و 90 درصد) هر یک در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش سرعت باد و کاهش اندازه ذرات خاکدانه، هدررفت کربن آلی ناشی از فرسایش بینشیاری افزایش مییابد. بیشترین هدررفت کربن آلی در تیمار فاقد پوشش کاه و کلش (صفر درصد) و سرعت 12 متر بر ثانیه و کمترین هدررفت در سطح 90 درصد با خاکپوش و بدون وزش باد رخ داد. یافته های این پژوهش نشان داد که با افزایش درصد خاکپوش بقایای گیاهی در اراضی کشاورزی میتوان اثر مخرب فرسایش بینشیاری را در هدررفت کربن آلی خاک تا حد زیادی مهار نمود.

فرسایش بینشیاری، فرسایندگی باد، هدررفت کربن آلی، بقایای گیاهی، شبیه ساز همزمان باد و باران.