فاطمه خسروب - سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، بیرجند، ، ایران
محمد حسن فتحی نسری - استادگروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

نرخ تولید متان در دام تحت تاثیر چندین عامل است که شامل سطح خوراک مصرفی، نوع کربوهیدرات های جیره، عمل آوری خوراک، اضافه کردن لیپیدها یا یونوفورها به جیره و تغییر در فلور میکروبی شکمبه است. افزودن چربیها به جیره به عنوان یک راهکار برای کاهش تولید متان در نشخوارکنندگان به تایید رسیده است. در این مطالعه اثر روغن انار، روغن بذرک و موننزین به ترتیب در غلظت های 6، 6 و 0/02 درصد ماده خشک سوبسترا بر فرایندهای مختلف شکمبهای در شرایط برون تنی مورد بررسی قرار گرفت، میزان گازهای مختلف و اسیدهای چرب فرار در شکمبه اندازه گیری شد و نتایج نشان داد که روغن انار تاثیر به سزایی بر کاهش تولید متان شکمبهای داشت و در عین حال بر تولید کل گازها، قابلیت هضم، انرژی قابل متابولیسم و پارامترهای تخمیر شکمبهای تاثیر منفی نداشته و تولید پروپیونات و نسبت استات به پروپیونات را بهبود بخشید. روغن انار حاوی اسیدهای چرب بلند زنجیر غیر اشباع است که از این بین حدود 80 درصد سهم اسید پونیسیک (حاوی سه پیوند دوگانه) است و بر فرآیندهای شکمبه نیز تاثیرگذار بود و در مقایسه با روغن بذرک و موننزین تاثیر مناسبی بر فرایندهای مهم شکمبهای (متانوژنسیس و بیوهیدروژناسیون) داشت.

تولید متان، روغن انار، روغن بذرک