بررسی تاثیر برنامه ارتقاء مدیریت پسماند بیمارستان رازی قزوین درسال های 1393 تا 1397 (5سال)

زمینه و هدف: مدیریت پسماند های پزشکی یک موضوع مهم و بحرانی در سراسر جهان بوده، پسماند مراقبت های بهداشتی (15 تا 25 درصد پسماند خطرناک) دومین پسماند خطرناک در جهان است. بیمارستان ها و مراکز درمانی مهم ترین مراکز تولید پسماند مراقبت های بهداشتی هستند. شایع ترین مخاطرات بهداشتی ناشی از مدیریت ضعیف پسماند های بیمارستانی، انتشار بیماریهای خطرناک است و مدیریت نامناسب این پسماند ها، سبب الودگی محیط زیست شده و پسماند عفونی ممکن است سبب انتقال بیش از 30 نوع پاتوژن قابل توجه شامل حصبه، هپاتیت B ، C و ویروس نقص ایمنی انسانی ( ایدز)، اشرشیا کولی، استافیلوکوک اورئوس و سودومونا آئروژینوزا و ... گردد. بر اساس دستور العمل ضوابط و روش های مدیریت اجرائی پسماند های و پسماند های وابسته مصوب 1387/ 2 / 8 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - سازمان حفاظت محیط زیست ، پسماند های بیمارستانی در چهار دسته اصلی پسماند عفونی، تیز و برنده، شیمیائی - داروئی و عادی تقسیم بندی شده است . کاهش تولید پسماند که از جمله اقدامات مدیریتی بوده و کنترل مطلوب تفکیک پسماندها بعنوان یک امر پایشی، عامل کلیدی در به حداقل رساندن پسماندهای خطرناک می باشد. با توجه به تفاوت فاحش بین استاندارد مطرح شده توسط WHO (م 3 رفر1 - 2014) و تولید پسماند خطرناک در بیمارستان رازی، ضمن علت یابی مسئله، راهکار های متعدد در کمیته بهداشت محیط و مدیریت پسماند مطرح و برنامه عملیاتی مدون سالانه در جهت کاهش پسماند خطرناک طراحی و از ابتدای سال 1393 اجرایی گردید. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر برنامه ارتقاء مدیریت پسماند بیمارستان رازی قزوین در سال های 1393 تا 1397(5 سال) است. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع مداخله ای طی 5 سال (1397- 1393) ، پسماند های تولید شده در بخش ها و واحد های اصلی بیمارستان در چهار دسته اصلی از نظر کمی آنالیز و داده های مربوطه گرد آوری گردید. و به منظور ارتقاء برنامه مدیریت پسماند از یک فرایند 6 مرحله ای به شرح زیر استفاده شد: 1- انتخاب فرایند مدیریت پسماند برای ارتقاء با استفاده از دو ابزار بیان فرصت و نمودار قالبی 2- سازماندهی تیمی از صاحبان فرایند شامل: اعضای کمیته بهداشت محیط بیمارستان ( رئیس و مدیریت بیمارستان، مدیر خدمات پرستاری و مامایی ، پرستار کنترل عفونت، کارشناس بهداشت محیط و ...) 3- بررسی عملکرد فرایند: با استفاده از نمودار جریان فرایند و داده ها برای نشان دادن جزئیات کار 4- تشخیص نقاط ضعف و قابل بهبود در عملکرد فرایند: به منظور برنامه ریزی، ساماندهی، پالایش و محدود کردن متغییرهای موثر برفرایند5-طراحی تدوین و اجرای برنامه سالانه 6-ارزیابی میزان اثربخشی برنامه داده ها با استفاده ازامارتوصیفی درصد و میانگین نرم افزار EXCELLتحلیل گردید