سارا کرمی - استادیار پژوهشکده هواشناسی
نسیم حسین حمزه - دانش آموخته پژوهشکده هواشناسی
ساویز صحت کاشانی - استادیار پژوهشکده هواشناسی
مهدی رهنما - استادیار پژوهشکده هواشناسی
عباس رنجبر سعادت آبادی - دانشیار پژوهشکده هواشناسی

هر تغییر اقلیم در سراسر دنیا سبب وقوع رخدادهای شدید و حدی شده است. یکی از مناطقی که به شدت تحت تاثیر تغییر اقلیم قرار گرفته منطقه خاورمیانه است. خشکسالی های شدید در این منطقه در کنار تغییرات انسان زا سبب وقوع پدیده های گردوخاک شدید می شود. در این مطالعه پدیده گردوخاک در منطقه خاورمیانه در دوره آماری 10 ساله (سال های 2009 تا 2018 ) از دیدگاه های مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است. خروجی شار گردوخاک مدل GOCART نشان می دهد که بیشترین مقادیر شار گردوخاک از جنوب شرقی عربستان، جنوب شرقی عراق، منطقه ای واقع در مرز دو کشور عراق و سوریه، مناطقی واقع در نیمه غربی ترکمنستان و بخش هایی از کشورهای قزاقستان و ازبکستان صورت می گیرد. همچنین در مناطقی از سواحل شمالی خلیج فارس و دریای عمان واقع در کشور ایران و مرز سه کشور افغانستان، پاکستان و ایران شار گردوخاک مشاهده می شود. الگوی شاخص هواویز (AI) تشابه زیادی با شار گردوخاک دارد. شاخص EVI در بخش وسیعی از منطقه، بسیار کوچک است که نشان دهنده نبود پوشش گیاهی کافی در این مناطق است. مقادیر میانگین بارش تجمعی سالانه نیز در بخش وسیعی از منطقه مورد مطالعه کمتر از mm 250 است.

تغییر اقلیم، اثرات کاهشی، شار گردوخاک، شاخص های EVI و AI