رافعه درسوئی - کارشناس ارشد مرمت و احیای ابنیه و بافتهای تاریخی، دانشگاه شهید بهشتی،
میترا آزاد - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران،
پیروز حناچی - استاد دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، تهران،

رکن اساسی حفاظت از آثار تاریخی فرهنگی از جمله مجموعه های صنعتی، تشخیص و تعریف درست ارزش های موجود در این آثار است، چرا که با شناخت و تبیین این ارزشها سطوح مداخله در آثار معین می شوند. بناهای صنعتی ارزش های اجتماعی، فرهنگی و عاطفی زمانشان را در کنار ارزش های سیاسی و عملکردی بهمراه دارند و از دستاوردهای پیشرفت دانش و تکنولوژی میباشند. این عرصه ها در طول زمان و با هدایت مجموعه های صنعتی به خارج شهرها، متروک شده اند. فضاهای باز و بسته بزرگی که در این سایت ها به واسطه نیازهای تولید آن زمان درنظرگرفته شده بودند، میتوانند فرصت بسیار مناسبی در جهت تخصیص کاربری مجدد و پاسخ به نیازهای شهری باشند. سوال اصلی به این شکل مطرح می شود که رویکرد جهانی برای تعریف اینگونه کاربری ها چگونه است و چه دستورالعمل هایی را میتوان به طور طبقهبندی برای سازگارسازی بنای صنعتی واجد ارزش تدوین کرد سازگارسازی دو وجه دارد: وجه برنامه ریزی سازگارسازی و وجه حفاطتی آن که در قالب تخصیص کاربری محقق میشود. و بر این فرضیه استواراست که ساختمانها در کاربرد یا شرایطشان در زمان فعلی دارای کاربری مناسب نیستند و نیاز مبرم به برنامه ریزی سازگارسازی برای چنین بناهایی وجوددارد. تخصیص کاربری با این رویکرد صورت می گیرد که این عرصه های وسیع درون شهری قابلیت جذب مخاطب از گروه های اجتماعی حداکثری را داشتهباشند. هدف از این مقاله معرفی مولفه هایی برای برنامه ریزی فضایی مجموعه های صنعتی با کاربری عمومی فرهنگی است که با رویکرد توصیفی و استدلال منطقی و روش تحقیق کیفی کاربردی محقق گردیده است. مطالعاتی در این زمینه توسط داگلاس، لاتام، گوسنه، میسرلوسوی، کاسنز و بولن صورت گرفته است که در این پژوهش مطالعه شده و مورد بررسی قرارگرفت. همچنین ضمن معرفی اصول جهانی سازگارسازی برای بناهای صنعتی، ضوابط تدوین شده برای سازگارسازی ساختمانهای صنعتی درکشورهای توسعه یافته بررسی شد و پس از مطالعه طرحهای فرادست و انجام مطالعات میدانی، روی کارخانه نخریسی به عنوان اولین کارخانه ی شرق کشور بومی سازی شد.

حفاظت مدرن، استفاده مجدد، میراث صنعتی، سازگارسازی بناهای صنعتی