امیر شکیبامنش - دانشیار گروه طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
نسترن اجیدان پور - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران

امروزه به دلیل گسترش حضور وسایل نقلیه موتوری و سایر آلاینده های صوتی در سطح شهر و محالت، منظر صوتی نابسامانی ایجاد شده است. منظر صوتی به عنوان عاملی مهم، تجربه شنوندگان از فضا را تحت الشعاع قرار میدهد و نقشی اساسی در کیفیت بخشی به فضاهای شهری ایفا میکند. در این میان میتوان با شناخت و تحلیل هوشمندانه منابع صوتی و بهره گیری از موانع صوتی طبیعی و فیزیکی، فضاهای شهری با منظر صوتی مطلوب را برای استفاده کنندگان فضا فراهم نمود. نمونه موردی این مقاله محله سنگلج، از جمله محالت قدیمی تهران میباشد که به دلیل بافت فشرده و فرسودگی کالبدی در آن، منزلت و هویت گذشته خود را از دست داده است. در واقع حضور وسایل نقلیه در معابر با عرض کم محله سبب آلودگی صوتی و ایجاد محلهای نامطلوب برای زندگی مردم شده است. بدین ترتیب با توجه به پتانسیل های تاریخی محله سنگلج، میتوان با طراحی فضای تنفس گاهی در محله به همراه تغییرات کالبدی در جهت کاهش آلودگی صوتی، زمینه را برای ایجاد محلهای جاذب و سرزنده فراهم نمود. در این مقاله با استفاده از ظرفیت ابنیه فرسوده، و عناصر طبیعی )مانند فضای سبز و عنصر آب( تغییرات عامدانه در ساختار فرمی و کالبدی مرکز محله تاریخی سنگلج، با هدف ارتقاء کیفیت منظر صوتی، صورت پذیرفته است. همچنین با مدنظر قرار دادن شاخصهای صوتی، پیشنهادات و تمهیدات طراحی عملیاتی ارائه گردیده است.

منظر صوتی، طراحی، کالبد، مرکز محله، سنگلج.