محمد اعظم زاده - استادیار دانشکده هنر و معماری مازندران
مهفام آریان پور - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر موسسه آموزشی مارلیک
پگاه سادات رضوی هندی - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنرموسسه آموزشی مارلیک

تعزیه، هنر نمایشی است که قبل از آنکه مدیون شعر و آهنگ باشد، وابسته به رنگ است. رنگدر تعزیه نقش اساسی ایفا م یکند. با انتخاب رنگ شخصیت های داستان از هم تفکیک شدهو باعث تاثیرگذاری در ذهن بیننده می شود. رنگ یکی از مهمترین مقولات در عرفان اسلامیاست. اغلب عرفا با بهره گیری از امکانات زبانی چون تشبیه، مجاز، استعاره، ایهام و نماد به بروزتجارب شخصی خویش روی آوردند. در این میان استفاده از مفهوم رنگ در وصف عواطفنفسانی و دریافت های شخصی بسیار قابل توجه بوده است، درحالی که به این مهم کمتر توجهشده است.در این مقاله که به شیوه توصیفی-تحلیلی انجام گرفته، دو رویکرد مورد توجه قرارگرفته است: رویکرد اول بنیادهای عرفانی رنگ از منظر عرفای اسلامی را بیان کرده و رویکرددوم بازتاب اندیش ههای عرفانی و معانی نمادین رنگ را در جامه های تعزیه خوانان، مورد بررسیقرار داده است.یافته های پژوهش نشان داده که رنگ در جامه های تعزیه منطبق بر دیدگاه عرفان اسلامی بودهاست. همچنین رنگ متناسب با درجات مختلف نور و ظلمت، گاه نماد سیر و سلوک و جهانغیب و گاهی تصویریا ز فضای زمینی، متناسب با درجات نفسانی و عوامل خیر و شر، بوده است.

تعزیه، مفهوم رنگ، جامه های تعزیه خوانان، عرفان اسلامی