شاهرخ پوربیرانوند - استادیار پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

یکی از روش های مورد استفاده در مطالعات تکتونیکی، محسابه تنش با استفاده از داده های سازوکار کانونی زمین لرزه ها می باشد. در این مطالعه با استفاده از محاسبه محورهای B، P و T زمین لرزه ها بر اساس سازوکار کانونی آنها، راستای تنش بیشینه افقی در جبهه جنوبی برخوردی اوراسیا، به دست آمده است. نتایج به دست آمده تغییرات قابل توجهی را در راستای محورهای اصلی تنش در منطقه نشان می دهد. در مکران محور تنش تقریبا عمود بر خط فرورانش است. در زاگرس جنوب شرقی تقریبا شمالی جنوبی می شوند و در اطراف تنگه هرمز این محورها می چرخند. در زاگرس مرکزی جهت تنش تقریبا عمود بر MZT است. در زاگرس شمال غربی محور تنش با چرخشی در خلاف جهت عقربه های ساعت به شمال، شمال غربی تبدیل می شود. راستاهای تنش بیشینه افقی نسبت به روند امتداد گسل های فعال منطقه مشابهت خوبی را با سازوکار گسلش در مناطق مورد مطالعه نشان می دهند. بررسی این راستاها به همراه اطلاعات حاصل از دیگر روش های ژئوفیزیکی می تواند رهیافتی نوین به دلایل وجود اختلافات فاحش در پارامترهای لرزهخیزی در دو طرف تنگه هرمز را در اختیار قرار دهد.

تنش، زاگرس، سازوکار کانونی، مکران، وارون سازی