فاطمه احمدیان - دانشجو، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
حسین انصاری - استاد، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
ابوالفضل مساعدی - استاد، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

در این پژوهش جهت ارزیابی کارایی مدل های اسکالوگرام و اسکالوگرام فازی خشکسالی در مقیاس زمانی سالانه، میزان عملکرد محصولات گندم و جو در دوره آماری 62 - 1361 الی 94 - 1393 در شهرستان های رامیان و علی آباد در استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. در مدل های اسکالوگرام 36 متغیر آب و هوایی استفاده گردید که برای هریک از متغیرها ضریب تاثیر اولیه ای پیشنهاد شد. با استفاده از اصل انتقال هم احتمال مقادیر حاصل از مدل های اسکالوگرام و عملکرد محصولات زراعی به تابع توزیع تجمعی نرمال استاندارد شده برازش داده شدند. نتایج نشان داد که در شهرستان های رامیان و علی آباد، میزان همبستگی مدلهای اسکالوگرام و اسکالوگرام فازی با در نظر گرفتن ضرایب تاثیر اولیه پیشنهادی با مقادیر عملکرد محصولات زراعی کمتر از 5 / 0 است. باتوجه به امکان تغییر ضرایب متغیرهای مدلهای اسکالوگرام و اسکالوگرام فازی، جهت افزایش میزان همبستگی عملکرد محصولات زراعی با این دو مدل، به هریک از متغیرهای مورد بررسی ضریب بهینه نسبت داده شد که میزان همبستگی به مقدار قابل توجهی افزایش یافت. بر این اساس، باتوجه به مقادیر پدیده های آب و هوایی و بر اساس مدل های اسکالوگرام و اسکالوگرام فازی خشکسالی پیشنهادی می توان عملکرد محصولات دیم ذکر شده را با دقت مناسبی پیش بینی نمود.

اسکالوگرام، اسکالوگرام فازی، خشکسالی، کشت دیم، عملکرد