جعفر نباتی - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
الهه برومند رضا زاده - دانشجوی سابق دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
محمد زارع مهرجردی - استادیار، مجتمع آموزش عالی شیروان، ایران
محمد کافی - استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

تامین منبع نور مصنوعی برای رشد گیاهچه ها در کشت بافت سیب زمینی، مستلزم صرف هزینه های بالایی است. لذا بررسی با هدف تولید گیاهچه در شرایط نور طبیعی و مقایسه ویژگی های ریخت شناختی آن با گیاهچه های رشدیافته در نور فلورسنت با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با نه تکرار در شرایط درون شیشه و چهار تکرار در شرایط گلخانه انجام شد. تیمارها شامل دو رقم آگریا و ساوالان و نور طبیعی و فلورسنت بودند. نتایج نشان داد ، ارتفاع گیاهچه رقم ساوالان در هر دو شرایط نوری یکسان و در مقابل رقم آگریا در نور فلورسنت 5/1 سانتی متر ارتفاع گیاهچه بیشتری نسبت به شرایط رشد نور طبیعی داشت. طول ریشه، قطر ساقه، سطح برگ، شمار گره در بوته، شمار شاخه در بوته و وزن تر گیاهچه در هر دو رقم مورد بررسی در نور طبیعی بیشتر از نور فلورسنت بود. میزان افزایش سطح برگ در نور طبیعی نسبت به نور فلورسنت در رقم آگریا و ساوالان به ترتیب 23 و 6 درصد، شمار گره در بوته 2/2 و 5/22 درصد و وزن تر گیاهچه 9/18 و 2/17 درصد بود. فاصله میان گره ها در نور فلورسنت بیشتر از نور طبیعی بود. از نظر سطح برگ، شمار و وزن ریزغده در بوته، گیاهان رشد یافته در شرایط نور طبیعی نسبت به فلورسنت برتری نشان دادند. درمجموع با توجه به تولید گیاهچه با ویژگی های ریخت شناختی مناسب در نور طبیعی و تولید بالاتر ریزغده در گیاهان رشد یافته در شرایط نور طبیعی و فلورسنت، می توان با استفاده از نور طبیعی با میانگین شدت نور 4598 لوکس برای رشد گیاهچه ها در مرحله درون شیشه از هزینه های تولید ریزغده های سیب زمینی صرفه جویی کرد.

آگریا, ساوالان, کشت بافت