وجیهه عباسی قادی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی سنا ساری
مسعود آزادبخت - استادیار، موسسه آموزش عالی سنا ساری
یحیی تاجور - استاد، موسسه تحقیقات مرکبات کشور، رامسر
محمد اکبرزاده - مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، ساری

کاربرد گیاهان بومی در فضای سبز از جمله مواردی است که در منظرسازی کمتر به آن توجه شده است. لذا این پژوهش باهدف بررسی جنبه زیباشناسانه گیاهان درختی بومی زیر حوزه هیرکانی انجام پذیرفت. بررسی های میدانی روی 55 گونه درختی بومی موجود در منطقه مورد بررسی به مدت یک سال انجام شد. ثبت ویژگی های زیباشناسی به کمک مشاهده درختان در طبیعت و عکس برداری از اندام های مختلف صورت پذیرفت و با توجه به شاخص های زیباشناسی امتیازدهی انجام شد، سپس ارزیابی داده ها به کمک روش خوشه (کلاستر)بندی در نرم افزارSPSS  انجام شد. درنهایت گونه های درختی بومی منطقه هیرکانی بر پایه شاخص­های زیباشناسی تفکیک شده اند. در مرحله پایانی گونه های برتر بر پایه نوع کاربری گروه بندی شدند؛ درنهایت 23 گونه مناسب مناظر خیابانی، 42 گونه مناسب بوستان ها، 10 گونه درختی مناسب برای ایجاد منظره های میوه دار، 19 گونه برای استفاده در ایجاد پرچین و دیوارسبز و 7 گونه برای حاشیه رودخانه ها و مکان های مرطوب معرفی شدند. از جمع بندی نتایج این تحقیق می توان چنین نتیجه گیری کرد که از دیدگاه زیباشناسی برخی از گونه های درختی بومی هیرکانی قابلیت بالایی به جهت استفاده در منظره های شهری دارند. لذا انجام پژوهش های سازگاری گونه های پیشنهادی با محیط شهری توصیه می شود.

بومی, درخت, زیبا, شمال ایران, طراحی سازگار با محیط, فضای سبز شهری