ادریس حاج علی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
صاحبعلی بلندنظر - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
جابر پناهنده - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

به منظور بررسی تاثیر پیوند خیار روی پایه­های­ تجاری­ کدو آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی شامل هشت تیمار با سه تکرار به صورت مزرعه­ای در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال 1394 انجام شد. دو توده خیار بومی آذربایجان شرقی ( به ترتیب باسمنج و گونی) و یک رقم تجاری (ماهان) روی دو پایه تجاری کدو (به ترتیب شینتوزا و روت­پاور) پیوند شدند. تیمارهای آزمایش شامل ترکیب­های پیوندی باسمنج/ شینتوزا، باسمنج/ روت­پاور، گونی/ شینتوزا، گونی/ روت­پاور و ماهان/ روت­پاور و خیارهای بدون پیوندی باسمنج، گونی و ماهان بودند. گیاهان با استفاده از روش نیمانیم تک لپه ای پیوند شدند. نتایج نشان داد، پایه­ها تاثیر معنی­دار مثبتی روی شاخص های رویشی شامل سطح برگ، شاخص سبزینه (­کلروفیل)، طول ساقه، وزن خشک اندام های هوایی، شمار میوه و عملکرد میوه در تک بوته داشتند. بیشترین غلظت نیتروژن برگ در ترکیب پیوندی ماهان/ روت­پاور  و کمترین آن در خیار باسمنج مشاهده شد. بیشترین غلظت پتاسیم و فسفر اندام های هوایی در ترکیب پیوندی ماهان/ روت­پاور و کمترین غلظت پتاسیم و فسفر اندام های هوایی در خیار باسمنج مشاهده شد. بیشترین غلظت نیترات برگ در خیار باسمنج و کمترین در ترکیب پیوندی ماهان/ روت­پاور دیده شد. بیشترین غلظت ساکارز برگ  و قند کل برگ در ترکیب پیوندی ماهان/ روت­پاور مشاهده شد. در ترکیب­های پیوندی تاثیر پایه­ها روی غلظت نیتروژن، فسفر و پتاسیم اندام های هوایی و شاخص­های عملکرد در بیشتر صفات همسان بود. پایه­های شینتوزا و روت­پاور به دلیل افزایش غلظت نیتروژن، فسفر و پتاسیم اندام های هوایی موجب بهبود عملکرد و شاخص­های رشد شدند.

پایه های تجاری کدو, پیوند خیار, پیوند نیمانیم تک لپه ای