منصور غلامی - استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
سید علی اندی - دانشجوی دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

استیلبن­های انگور یک خانواده شناخته شده از پلی فنول­های گیاهی هستند که فعالیت­های زیستی (بیولوژی) چندی از آن­ها در رابطه با سودمندی­های سلامتی به تایید رسیده­اند. در این پژوهش، تاثیر محرک اشعه فرابنفش C در سه زمان (10، 20 و 30 دقیقه) در ترکیب یا بدون ترکیب با تابش نور مرئی با سطح انرژی بالا (10000 لوکس) روی یک رگه (لاین) یاخته ای به دست آمده از میانبر انگور رقم شاهانی (Vitis vinifera cv. Shahani) در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح کامل تصادفی بررسی و نتایج کسب شده با تیمارهای شاهد مقایسه شد. نتایج نشان دادند، تاریکی می­تواند بیشتر از نور مرئی مسیر سوخت وسازی (متابولیکی) مربوط به تولید استیلبنوئیدها را تحریک کند. در میان زمان­های استفاده شده از محرک اشعه فرابنفش C، ده دقیقه استفاده از اشعه فرابنفش C برای تولید موثر و تجمع بالای فنول­ها (73/112 میلی­گرم گالیک اسید در هر گرم وزن خشک یاخته) و فلاونوئید­ها (47/150 میلی­گرم کاتکین در هر گرم وزن خشک یاخته) و همچنین استیلبنوئیدها شامل مجموع رسوراترول و فرم گلوکوزیله شده آن به نام پیسید (54/7 میکرو­گرم بر میلی­لیتر) بهینه بود. افزون بر این، نتایج نشان داد، یک رابطه منفی معنی­دار بین تولید این متابولیت­ها و رشد یاخته وجود دارد. این یافته­ها داده های ارزشمندی به منظور تولید انبوه کشت­های یاخته ای برای تولید این ترکیب های خیلی با ارزش در سامانه های بیوراکتور ارائه می­کنند.

تابش نور مرئی, کشت تعلیقی یاخته ای, محرک اشعه فرابنفش C, V. vinifera cv. Shahani