هانیه زاهدی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازههای آبی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنرکرمان
سودابه گلستانی کرمانی - عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
مجید رحیم پور - عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

یکی از مهمترین معیارها در ارزیابی و مدیریت سیستمهای آبیاری تحت فشار، یکنواختی پخش مناسب است که تاثیر قابل توجهی در جلوگیری از آبیاری بیش از اندازه و یا کم آبیاری دارد و تحت تاثیر عواملی از قبیل هد هیدرولیکی سیستم ، شیب ، طول و قطر لوله ها و نوع قطره چکان تغییر میکند. در پژوهش حاضر با استفاده از یک مدل آزمایشگاهی، یکنواختی پخش در لوله های لاترال سیستم آبیاری قطره ای کم فشار تحت سه بار آبی 3،2،1 متر و در سه طول مختلف 50)،30،(10 متر و با سه قطر مختلف 25)،20،(16 میلیمتر لوله مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که کاهش طول لوله و افزایش قطر لوله و بار آبی ، باعث افزایش یکنواختی پخش در سیستم قطرهای کمفشار شده است. به طوریکه بیشترین مقدار این ضریب (%96) در لاترال با قطر خارجی 25میلی متر، طول 10 متر و بار آبی 3 متر و کمترین مقدار این ضریب (%41) در لوله با قطر خارجی 16 میلیمتر ، طول 50 متر و بار آبی1متر مشاهده شد. در مجموع بررسی نتایج بدست آمده نشان داد که یکنواختی پخش بالای 70 درصد در سیستم کم فشار قطره ای ، تحت قطر و بار آبی ذکر شده، در طول های 10و30 متر دیده شد. همچنین اثرات متقابل قطر × طول لاترال، بار آبی × طول لاترال و قطر × بار آبی نیز به ترتیب در سطح 1 و 1 و 5 درصد معنیدار شد.

بار آبی، سیستم آبیاری قطره ای کم فشار، ضریب یکنواختی پخش، لاترال.