سمیرا صفاری - گروه ارتباط تصویری، آموزشکده حضرت فاطمه (س)، کرمان، دانشگاه فنی و حرفه ای استان کرمان، ایران
فاطمه عسکری عباس آباد - گروه ارتباط تصویری، آموزشکده حضرت فاطمه (س)، کرمان، دانشگاه فنی و حرفه ای استان کرمان، ایران
شهناز فاطمی - گروه ارتباط تصویری، آموزشکده حضرت فاطمه (س)، کرمان، دانشگاه فنی و حرفه ای استان کرمان، ایران

در طول تاریخ، نشانه خورشید همواره در گرافیک محیطی سراسر دنیا، از جمله ایران و کرمان نیز وجود دارد. عدم تنوع تصویرگری این نقش، یکی از موانع جذابیت آن است. کم توجهی به این مسئله، منجر به فراموشی این کهن الگو خواهد شد. لذا به این سوال می رسیم که نشانه خورشید در گرافیک محیطی کرمان در دهه 90 هجری شمسی، دارای چه ویژگی هایی است و چه شباهت ها و تفاوت هایی دارد هدف از این نوشتار، ارتقاء سطح کیفی گرافیک شهری ایران، با استفاده از خلق آثاری نوگرایان هست. این تحقیق از نظر روش توصیفی تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی، همچنین ابزارهای آن، فیش و کارت مشاهده هست. جامعه آماری، نقاشی دیواری های دارای نشانه خورشید ایران و کرمان در دهه 90 هجری شمسی بوده، و روش نمونه گیری آن، تصادفی است. انواع خورشید در نقاشی دیواری های ایران به صورت مای شمسه، جاندارانگاری، نیم دایره، چلیپا و جاندارانگاری، نیز واقع گرایانه تصویرسازی شده است. اما در کرمان به شکل شمسه، واقع گرایانه، نیم دایره، انتزاعی با حروف، ماندلا و خورشید خانم است. نقوش در خورید موجود در ایران، در چهار دسته انتزاعی، هندسی، حیوانی و انسانی به کار برده شده و نوع انتزاعی بیشتر از سایر انواع دیده می شود. اما در کرمان در سه دسته ی انسانی، هندسی و انتزاعی تقسیم می شوند که نقوش هندسی و انتزاعی بیشترین کاربرد را دارد. در آثار موجود در کرمان، نقوش خاص این استان نیز وجود دارد. عموما از رنگ های زرد، نارنجی، قرمز، سفید، صورتی، آبی، قهوه ای، مشکی استفاده شده است. لذا پیشنهاد می گردد که از طرح های موجود در آثار گذشته، همچنین ترکیب عناصر بومی با نقش خورشید برای رشد اصالت طرح های موجود در نقاشی دیواری ها استفاده گردد.

خورشید، گرافیک محیطی، ایران، کرمان، دهه 90 هجری شمسی