علیرضا کیانی - مرکز تحقیقات کشاورزی گرگان
علیرضا صابری - عضو هیئت علمی

در شرایط کمبود آب استفاده از روش کم آبیاری و الگوی مناسب کاشت از گزینه های موثر در افزایش بهره وری آب محسوب می شوند. جهت بررسی تاثیر الگوهای مختلف کاشت و چند شیوه کم آبیاری روی عملکرد، مصرف آب، کارایی مصرف و ضریب واکنش گیاه ذرت آزمایشی با استفاده از کرت های خرد شده با 3 تکرار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به اجرا درآمد. دورهای آبیاری (6 و 10روزه ) به عنوان کرت های اصلی و تیمارهای الگوی کاشت در کرت های فرعی شامل الگوی کاشت یک ردیفه و دو ردیفه (هر کدام بصورت آبیاری کامل، یک در میان متناوب و آبیاری یک در میان ثابت جویچه ها) انتخاب شدند. نتایج نشان داد که اختلاف عملکرد دانه ذرت بین تیمارهای آبیاری کامل و یکدرمیان معنی دار ولی بین تیمارهای یکدرمیان غیرمعنی دار بود. مقدار رواناب در تیمارهای I1 و I3 بیشتر از بقیه تیمارها و تیمارهای یکدرمیان ثابت نیز بیشتر از یکدرمیان متغیر بود.ه و در نتیجه مقدار نفوذ آب در تیمار آبیاری یکدرمیان متناوب بیشتر از آبیاری یکدرمیان ثابت بود. با افزایش دور آبیاری از 6 به 10 روز مقدار رواناب حدود 24 درصد کاهش یافت. رابطه بین تبخیر- تعرق و عملکرد گیاه یک رابطه خطی نسبتا قوی (R2=0.80) و ضریب واکنش گیاه به آب برابر 14/1 به دست آمده است. مقایسه کارایی مصرف آب ذرت نشان داده است که آبیاری یکدرمیان شیارها با50 درصد صرفه جویی در آب سودمندی بالاتری نسبت به آبیاری کامل شیارها دارد.

آبیاری یکدرمیان, کارایی مصرف آب, کم آبیاری, ذرت شیرین