وجیهه محسنی - سازمان ثبت اسناد و املاک کشور- رئیس اداره سردفتران و دفتریاران کل کشور
سید محمد هاشمی - استاد دانشگاه شهید بهشتی
محمد جواد جاوید - دانشگاه تهران
بیژن عباسی - دانشار حقوق عمومی دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران

حق دسترسی به اطلاعات یکی از اصول بنیادین حکومت های دموکراتیک و از مصادیق مهم نسل اول حقوق بشر و تضمین کننده حقوق شهروندی است. حقوق بشر به عنوان حقوق پایه و اولیه، تکلیف و تعهدی بنیادین است که مشروعیت آن مشروط به طرح و تصریح در قانون اساسی نیست اما حقوق شهروندی تنها در یک رابطه حق و تکلیفی وضعی قابل تحقق است و به موازات هر حقی برای شهروند، تکلیفی نیز وجود دارد. شناسایی و تضمین حق مزبور با گسترش سریع شبکه­های اجتماعی به یکی از مهمترین مصادیق تحقق حقوق شهروندی در نظام حقوقی ایران تبدیل شده ­است. علیرغم تصویب قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات سال 1388، تاکنون ضمانت اجرایی خاصی اندیشیده نشده است و نقاط ضعفی مانند ابهام و اجمال در تعاریف و مفاهیم، فقدان تشکیل کمیسیون موضوع ماده 18، از عوامل عدم تحقق حق مزبور است. پرسش اصلی این است که اصول حاکم بر مقررات­گذاری نظام حقوقی ایران در حوزه حق دسترسی به اطلاعات چیست و تاثیر آن بر تحقق حقوق شهروندی چگونه است فرضیه اصلی این ­است که آیا ظرفیت شناسی مقررات­گذاری نظام حقوقی ایران می­تواند در حوزه حق دسترسی به اطلاعات و بر تحقق حقوق شهروندی تاثیرگذار باشد. 

آزادی اطلاعات, حق دسترسی به آزادی اطلاعات, حقوق شهروندی, پاسخگویی, شفافیت