علی صفایی - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
مجید جلاله وند آلکامی - دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

زاویه دید  یکی از مهم­ترین عناصر متون روایی است. زاویه دید ، جهان ­بینی نویسنده و هنرمند را نسبت به جهان، انسان و جامعه نشان می ­دهد. آن روزها و روزها که از خواندنی­ترین نمونه­ های خودزندگی­نامه ­نویسی معاصر هستند، در آستانه یکی از حساس­ترین ادوار تاریخی، دوران گذار از جامعه سنتی به دنیای مدرنیته، با دو زاویه دید  متفاوت تحریر شده­اند. خودزندگی­نامه ­ها غالبا با زاویه دید  اول ­شخص نوشته­ می ­شوند. محمدعلی اسلامی ندوشن در روزها از همان زاویه دید  معمول و متداول در خود­زندگی­نامه ­نویسی بهره می­ گیرد، اما طه حسین با زاویه دید  سوم ­شخص به روایت دغدغه ­های فکری و ذهنی خود و جامعه ­اش می ­پردازد. مولفه ­هایی چون ادبی ­زیباشناختی، ایجاد فاصله هنری، روحیه ساختارشکنی و انقلابی و همچنین پوشاندن ضعف نابینایی در آن روزها و واقع­گرایی و گزارش عینی و زنده جامعه ایرانی و اصلاح­ طلبی نویسنده در روزها از مهم­ترین عوامل این گزینش می ­تواند باشد. این مقاله عوامل انتخاب این دو نظرگاه و زاویه دید  متفاوت و چشم ­اندازهایی را که کانون توجه این دو نویسنده بوده­ است، مورد تجزیه و تحلیل قرارمی ­دهد.

خودزندگی نامه, زاویه دید, کانون شدگی, آن روزها, روزها