محمدرضا امداد - دانشجوی دوره دکتری دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
حسین فرداد - دانشیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
حمید سیادت - استاد پژوهش موسسه تحقیقات خاک و آب

وقتی به علت اثر نمک های خاص، میزان نفوذ آب به داخل خاک چنان کاهش یابد که آب کافی در اختیار گیاه قرار نگرفته و عملکرد محصول کاهش می یابد ، مشکل نفوذپذیری که ناشی از کیفیت آب آبیاری است پیش می آید . مدیریت و طراحی مناسب سیستم های آبیاری مستلزم اطلاع از جزئی ات خصوصیات نفوذپذیری آب در خاک است که بایستی تعیین شود . نفوذپذیری نهایی خاک (Basic Infiltration Rate) از خواص خاک بوده و در اثر اعمال کیفیت های مختلف آب آبیاری تغییر می کند . در این راستا تغییرات نفوذپذیری نهایی خاک در آبیاری جویچه ای توسط روش شیار مسدود (Blocked Furrow) در دو حالت وجود و عدم وجود گیاه مورد بررسی واقع شد . تیمارهای آب آبیاری شامل سه تیمار کیفیت آب به صورت شاهد (Ec=0/6 dS/m , SAR=0/( 9 و دو تیمار شوری به صورت 2 و 6 دسی زیمنس بر متر با نسبت جذبی سدیم(SAR) به ترتیب 10 و 30 بودند . تیمارهای کیفیت آ ب با اضافه نمودن نمک کلرور سدیم به تیمار شاهد حاصل گردیدند . نتایج نشان داد که با افزایش نسبت جذبی سدیم ، سرعت نفوذپذیری نهایی خاک در پایان دوره به صورت معنی داری نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت . سرعت نفوذپذیری نهایی خاک در تیمار با نسبت جذبی سدیم (SAR) زیاد، د ر حدود 43 درصد نسبت به تیمار شاهد در پایان دوره کاهش یافت . همچنین تغییرات معنی داری از سرعت نفوذ نهایی در تیمارها ملاحظه گردید . نفوذپذیری ضعیف خاک تأمین آب گیاه را دشوار نموده و با ایجاد سله، تجمع آب در سطح خاک، عدم تهویه و مسایل تغذیه گیاهی مشکلات کشت و کار را دو چندان می کند.

نفوذپذیری نهایی شوری سدیمی