فاطمه نیکخواه بشر - دانشگاه آزاد اسلامی
محسن منصوری - دانشگاه آزاد اسلامی
مژگان مهری اردستانی - دانشگاه تهران
زهرا قربانی فر - دانشگاه شهید بهشتی

مقدمه: در سال های اخیر با توجه به تغییرات تکنولوژی و منابع متنوع امواج الکترومغناطیس که در محیط های مختلف برانسان تاثیر گذار هستند نگرانی هایی در زمینه اثر این امواج بر سلامت انسان شکل گرفته که مطالعات زیادی نیز در این زمینهانجام شده است. بررسی اثر امواج بر سیستم تولید مثل، جهش زایی، تغییرات ماتولوژی و کارسینوژنسیتی و نیز اختلالاتغیر اختصاصی عصبی نمونه هایی در این زمینه مطالعاتی بوده اند. برخی از اثرات مشاهده شده خصوصا در زمینه امواج حاصلاز وسایل الکترونیکی و رادیویی لزوم مطالعات بیشتر در این زمینه را نشان داده است. مواد و روش ها: در این پژوهش با استفاده از کلید واژه اثر امواج الکترومغناطیس بر DNA، در پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID) و Effect of electromagnetic waves on DNA در پایگاه SCOPUS اطلاعات مرتبط جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: اثراتی که تا کنون از میدان های الکترومغناطیس بر موجودات زنده مشاهده شده شامل تخریب DNA، ایجاد سرطان،جهش و آسیب های ژنوتوکسیکی بوده است. میزان تغییرات سلولی و مولکولی القایی این امواج به طول مدت تابش، میزاننفوذ پذیری آن در بافت ها و تولید گرما بستگی دارد که این عامل نیز به شدت و فرکانس امواج بستگی دارد.بحث و نتیجه گیری: اکنون اثبات شده که میدان های الکتریکی و مغناطیسی در محیط می توانند باعث توسعه فعالیترادیکال های آزاد شده و در نتیجه به DNA افراد آسیب برسانند. هرچند اثر امواج در فرکانس های مختلف متفاوت می باشد بهتر است تا حد ممکن از مناطق دارای ریسک وجود امواج دوری شود. به علاوه افراد می توانند با استفاده از آنتی اکسیدانهای طبیعی به کاهش اثرات سوء امواج الکترومغناطیس کمک کنند.

الکترومغناطیس، ژنوم، جهش، سرطان