بهنام فریدگیگلو - دانشجوی دکتری آبخیزداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان
رضا قضاوی - دانشیار علوم و مهندسی آبخیزداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان

بخش عمدله رسوب حمل شده به وسیله اکثر رودخانه ها را بار معلق تشکیل می دهد و به همین علت تعیین مقدار بار معلق رسوب رودخانه در مطالعات مهندسی رودخانه و منابع آب حائز اهمیت است از طرفی بار رسوب معلق دارای ماهیت نامنظم و پراکنده و تغییرات زمانی و مکانی در مقیاس های مختلف و خصوصا رگبار می باشد. لذا طبقه بندی داده ها می تواند نقش موثری در تحلیل روند تغییرات درازمدلت دبی و رسوب داشته باشد. در این مطالعه به منظور بررسی رابطه بین دبی رسوب و دبی جریان در برخی ایستگاه های هیدرومتری استان گلستان، مجموع داده های متناظر دبی و رسوب مربوط به سال های آماری 1355 تا 1393 دریافت و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. بدین منظور ابتدا اقدام به جداسازی دبی ها و رسوب متناظر آنها در فصول مختلف شدت جهت تعیین روند داده ها از آزمون ناپارامتریک من کندال استفاده شد. با توجه به این که هیچ کدام از سری های سالانه و فصلی مشاهدات دبی و رسوب در هیچ یک از ایستگاه های مورد بررسی نرمال نبودند، ازروش ناپارامتریک من کندال برای تعیین روند سری های زمانی در این مطالعه استفاده شد. نتایج بررسی روند داده ها نشان داد که جهت روند دبی و رسوب سالانه و فصلی در ایستگاه های مورد مطالعه در اکثر ایستگاه ها نزولی می باشد. همچنین نتایج حاکی از آن است که، زمانی که دبی و رسوب به دسته ها و زمان هایی تقسیم بندی می شوند ارزیابی روند با دقت و حساسیت بیشتری امکان پذیر بوده و نتایج بهتری حاصل می شود.

دبی جریان، دبی رسوب،طبقه بندی داده ها، گرگان رود، روند داده ها