کاوه رستمی - دانشجوی دکتری، گروه فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
ایراندخت فیاض - دانشیار، گروه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
فرخنده مفیدی - دانشیار، گروه پیش از دبستان و دبستان، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
حسن ملکی - استاد، گروه برنامه ریزی درسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر برنامه فلسفه برای کودکان بر میزان مهارت استدلال دانش آموزان پسر بود. روش پژوهش، از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی در شهر تهران در سال تحصیلی 97-1396 بودند. از روش نمونه-گیری چندمرحله ای (تصادفی خوشه ای دومرحله ای و تصادفی ساده) با حجم مناسب (16 نفر در گروه آزمایش و 16 نفر در گروه کنترل) از دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی به عنوان نمونه انتخاب شدند. پیش آزمون استدلال نیوجرسی (2000) در هر دو گروه آزمایش و کنترل توسط پژوهشگر اجرا شد. کار اصلی تدریس در گروه کنترل، به عهده معلم کلاس بود؛ اما برای تدریس در گروه آزمایش، از برنامه فلسفه برای کودکان توسط پژوهشگر استفاده شد. در گروه آزمایش بر اساس برنامه هفتگی که در مدارس ابتدایی 24 ساعت بود میزان 4 ساعت آموزشی از برنامه هر هفته (به مدت 45 دقیقه) به آموزش فلسفه به کودکان اختصاص داده شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که گروه آزمایش در مقیاس های آزمون نیوجرسی (2000) نمره بالاتری را کسب کردند و اختلاف معناداری بین گروه کنترل و آزمایش در نمرات بود. بر این اساس و با توجه به بالاتر بودن میانگین نمرات گروه آزمایش در مرحله پس آزمون، می توان نتیجه گرفت که برنامه آموزش فلسفه برای کودکان بر میزان مهارت استدلال دانش آموزان پسر پایه ی پنجم ابتدایی تاثیر مثبت دارد. درنتیجه مدیران و معلمان می توانند با استفاده از این برنامه میزان و کیفیت استدلال دانش آموزان را افزایش دهند.

آموزش پایه پنجم ابتدایی, آموزش فلسفه برای کودکان, مهارت استدلال