فرزاد عبدالله زاده - دانشجوی دکتری، گروه علوم دامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
حمید محمد زاده - استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
محمد خوروش - استاد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
اکبر تقی زاده - استاد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

به­منظور بررسی آثار جایگزینی کنجاله سویا با کنجاله کلزا و همچنین روش فرآوری دانه ذرت بر عملکرد تولیدی گاوهای پر تولید از 12 راس گاو شیرده هلشتاین (زایش دوم با میانگین روزهای شیردهی 14±80 و تولید شیر 3±46 کیلوگرم در روز) در قالب طرح مربع لاتین تکرار شونده 4×4 به روش فاکتوریل 2×2 استفاده شد. عامل اول روش فرآوری دانه ذرت شامل آسیاب نرم و پرک شده با بخار بود و عامل دوم شامل دو نسبت کنجاله کلزا به کنجاله سویا (50:50 و 100: صفر) در جیره بود. ماده خشک مصرفی، تولید شیر، غلظت ترکیبات شیر و همچنین پارامترهای شکمبه ای تحت تاثیر نوع کنجاله مصرفی در جیره قرار نگرفت. حذف کامل کنجاله سویا در جیره سبب کاهش قابلیت هضم ظاهری ماده خشک گردید. پرک کردن ذرت با بخار سبب کاهش خوراک مصرفی، کاهش درصد چربی شیر، افزایش درصد پروتئین شیر و افزایش غلظت گلوکز خون شد، اما تولید شیر تحت تاثیر قرار نگرفت. اثر متقابل جایگزینی کنجاله سویا با کنجاله کلزا و روش فرآوری دانه ذرت بر پاسخ های عملکردی گاوهای شیری معنی دار نبود. استفاده از کنجاله کلزا به عنوان جایگزین مناسب کنجاله سویا و همچنین پرک کردن ذرت با بخار به علت بهبود راندمان خوراک و اثر مثبت بر متابولیسم نیتروژن و انرژی جهت تغذیه گاوهای پرتولید، قابل توصیه خواهد بود.

فرآوری غله, گاو شیرده, منبع پروتئین