بهزاد پورمحمود - دانشجوی دکتری، علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
رسول پیرمحمدی - استاد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
حامد خلیلوندی - استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

هدف این پژوهش بررسی اثر جاذب های مختلف سموم بر میزان دیازینون باقی مانده در تفاله انگور سفید و تاثیرگذاری این افزودنی ها بر فراسنجه های شکمبه ای و برخی پارامترهای خونی در بزهای شیرده تغذیه شده با جیره حاوی مقادیر زیاد تفاله انگور (71/ 27 درصد) بود. در این مطالعه از 20 راس بز شیرده مهابادی با میانگین وزن زنده 5 ± 50 کیلوگرم در قالب یک طرح کامل تصادفی با 4 تیمار و 5 تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره های حاوی 1) تفاله انگور سفید بدون جاذب سموم یا گروه شاهد، 2) تفاله انگور فرآوری­شده با جاذب سموم مایکوفیکس پلاس (Mycofix-plus)، 3) تفاله انگور فرآوری­شده با جاذب سموم بیوتوکس (Bio-Tox) و 4) تفاله انگور فرآوری­شده با جاذب سموم بیواسید (Bio-Acid) بود. افزودن ترکیبات جاذب سموم به جیره های دارای سطوح بالای تفاله انگور سبب کاهش مقادیر سم دیازینون در جیره گردید (05/0P<)، به طوری که بیشترین سم دیازینون در تیمار شاهد (mg/kg 08/4) و کمترین مقدار سم در تیمار فرآوری شده با مکمل Bio-Tox برابر با (mg/kg 67/0) مشاهده شد. میزان ماده خشک مصرفی، نیتروژن آمونیاکی، غلظت کل اسیدهای چرب فرار و پروپیونات شکمبه، غلظت گلوکز و اوره خون درنتیجه افزودن جاذب های مختلف سموم افزایش یافت (05/0P<). جاذب ها تاثیر معنی داری بر جمعیت تک یاخته ای شکمبه نداشت (05/0P> ). افزودن جاذب های مختلف سبب کاهش اسیدهای چرب غیر استریفیه شد (05/0P<). غلظت بتا هیدروکسی بوتیرات (BHBA)، پروتئین تام و آلبومین خون درنتیجه مصرف جاذب ها تفاوت معنی داری را در بین گروه های موردمطالعه نشان نداد (05/0P> ). به طورکلی، ترکیبات جاذب و غیرفعال­کننده سموم در جیره های دارای سطوح بالای تفاله انگور مقادیر سم دیازینون را کاهش داد و سبب بهبود مصرف خوراک، فراسنجه های شکمبه و متابولیت های خون در بزهای شیرده مهابادی شد.

بز, تفاله انگور, جاذب سموم, خون, دیازینون, شکمبه