فخرالدین عابد درگاهی - دانشجوی دکتری تغذیه دام، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت
حسن درمانی کوهی - دانشیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت
رضا حسن ساجدی - دانشیار، گروه بیوشیمی دانشکده علوم زیستی، دانشگاه تربیت مدرس تهران
محمد روستایی علی مهر - دانشیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت

این آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی با آرایش فاکتوریل 2×3 با دو سطح تزریق کورتیکوسترون (تزریق روغن و تزریق کورتیکوسترون) و سه سطح مصرف پروبیوتیک (1- بدون کاربرد پروبیوتیک، 2 و 3- به ترتیب 105×8/0 و 105×6/1 عدد از اسپور باسیلوس سوبتلیس در هر گرم خوراک) به منظور تعدیل تاثیر تنش القایی تزریق کورتیکوسترون با استفاده از پروبیوتیک در جوجه­های گوشتی انجام شد. هر تیمار در چهار تکرار و در هر تکرار دوازده قطعه جوجه استفاده شد. در سنین 7 تا 9 و نیز 25 تا 27 روزگی دوره پرورش تزریق زیرپوستی روغن ذرت با و بدون 2 میلی­گرم کورتیکوسترون به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، دو بار در روز انجام شد. تزریق کورتیکوسترون موجب کاهش وزن نسبی و طول روده کوچک در سنین 28 و 42 روزگی شد (05/0P<). وزن نسبی سینه در گروه های تحت تزریق کورتیکوسترون نسبت به گروه تزریق روغن کاهش نشان داد (05/0P<). طول پرزهای قسمت های مختلف روده و  عیار پادتن علیه واکسن نیوکاسل با تزریق کورتیکوسترون کاهش معنی دار یافت (05/0P<). افزودن پروبیوتیک به جیره، طول پرز در قسمت های مختلف روده و نیز وزن نسبی روده را افزایش داد (05/0P<). بازده استفاده از خوراک و میانگین افزایش وزن روزانه در گروه­های مصرف کننده پروبیوتیک افزایش پیدا کرد (05/0P<). جمعیت باکتری­های کلی فرم و لاکتوباسیلوس ایلئوم توسط تزریق کورتیکوسترون تحت تاثیر قرار نگرفت، اما افزودن پروبیوتیک بر آن تاثیر معنی­دار داشت (05/0P<). درمجموع نتایج این تحقیق دلالت بر اثرگذاری مثبت پروبیوتیک روی عملکرد و اندازه پرزهای روده جوجه­های گوشتی تحت تنش القاء شده با تزریق کورتیکوسترون دارد.

پروبیوتیک, تنش, جوجه گوشتی, کورتیکوسترون