لیلا چراغی مشعوف - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران
حسن علی عربی - دانشیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران
عباس فرح آور - استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران
پویا زمانی - دانشیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران

هدف از این تحقیق بررسی تاثیر افزودن روی و مس به جیره میش­های آبستن نژاد مهربان در اواخر دوره آبستنی بر رخ نمای (پروفیل) مواد کانی خون و شیر میش­ها، عملکرد رشد بره­های آن ها و برخی فراسنجه­های سوخت وسازی (متابولیکی) و خون شناختی (هماتولوژی) بود. هفده راس میش­3-4 ساله، 45­روز پیش از زایمان به سه گروه تقسیم شدند. تیمارها شامل: 1) ­جیره پایه بدون مکمل روی و مس­ (حاوی 98/18 قسمت در میلیون یا پی­پی­ام روی و 51/7 پی­پی­ام مس)؛ 2)­ جیره پایه افزون بر 30­پی­پی­ام روی به صورت سولفات روی و 3) ­جیره پایه افزون بر 30­پی­پی­ام روی به صورت سولفات روی و 8 پی­پی­ام مس به صورت سولفات مس بود. وزن تولد و وزن 10، 20 و 30­ روزگی بره­ها ثبت شد. در این مدت بره­ها به همراه مادر نگهداری می­شدند. خون­گیری از میش­ها در روزهای 45-، 0 و 30+ زایش و از بره­ها در سن 10 و20 روزگی به­عمل آمد. نمونه شیر در روزهای 0، 15­و 30 پس از زایش گرد­آوری شد. افزودن روی و مس به جیره سبب افزایش غلظت روی و مس پلاسما­(میش­ها و بره­ها) و شیر شد ­(05/0> P) اما غلظت آهن شیر و همچنین کلسیم، فسفر سرم بره­ها تحت تاثیر قرار نگرفت ­(05/0 P). غلظت گلوکز، کراتینین، پروتئین کل، آلبومین، گلوبولین، لاکتات دهیدروژناز، تری­گلیسیرید و کلسترول پلاسمای بره­ها تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت ­(05/0

سولفات روی و مس, فراسنجه های خونی, میش آبستن