مرتضی ستائی مختاری - دانشجوی سابق دکتری، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج | استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران
محمد مرادی شهربابک - استاد، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
اردشیر نجاتی جوارمی - دانشیار، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
گیلرمه جی ام روزا - استاد، گروه علوم دامی، دانشگاه ویسکانسین، ویسکانسین- مدیسون، آمریکا

در این پژوهش با استفاده از داده های گردآوری شده مربوط به صفات گوساله زایی شامل سخت زایی، وزن تولد گوساله و طول دوره آبستنی در نخستین زایش 29950 راس گاو هلشتاین ایران که در سال های 1383 تا 1393 در 131 گله تحت پوشش مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور گردآوری شده بودند، ساختار علی بین صفات گوساله زایی با استفاده از الگوریتم جستجوی IC بررسی شد. در ساختار علی شناسایی شده ضریب های ساختاری مربوط به تاثیر علی صفات وزن تولد گوساله (002/0±060/0) و طول دوره آبستنی (002/0±007/0) بر صفت سخت زایی معنی دار بودند. تاثیر طول دوره آبستنی بر وزن تولد گوساله (005/0±219/0) معنی دار بود. با در نظر گرفتن این ساختار علی یک مدل سه صفتی یک سویه مبتنی بر مدل های معادله های ساختاری تدوین و با استفاده از معیار انحراف اطلاعات (DIC) و قابلیت پیش بینی (ارزیابی شده با معیارهای میانگین مربعات خطا و همبستگی بین مقادیر پیش بینی شده و مشاهده شده) با مدل سه صفتی استاندارد متناظر مقایسه شد. نتایج نشان دادند، صفت سخت زایی تحت تاثیر علی وزن تولد گوساله و طول دوره آبستنی گاو قرار دارد و مدل سه صفتی یک طرفه نسبت به مدل سه صفتی استاندارد برتری دارد و در نظر گرفتن رابطه های علی یادشده در ارزیابی ژنتیکی صفات گوساله زایی اهمیت دارد.

رابطه های علی, سخت زایی, طول آبستنی, وزن تولد گوساله, معادل های ساختاری