مختار قبادی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
ثمین لطفی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
سعید جلالی هنرمند - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
محمداقبال قبادی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

آزمون های مختلفی برای تعیین قدرت بذر معرفی شده اند که در هر گونه گیاهی، یک یا برخی از آن­ها مناسب هستند. این پژوهش برای مقایسه آزمون های هدایت الکتریکی، آبنوشی و هیلتنر در تعیین قدرت بذر عدس اجرا گردید. این تحقیق در دو بخش آزمایشگاه و مزرعه در دانشگاه رازی و در سال زراعی 94-1393 انجام شد. در مزرعه، هشت توده بذر عدس که از نظر رقم و سن متفاوت بودند کشت شدند. در آزمایشگاه نیز این هشت نمونه بذر در آزمون های هدایت الکتریکی، آبنوشی و هیلتنر مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج آزمایش مزرعه ای نشان داد که نمونه های بذر از نظر صفت های درصد و سرعت سبزشدن، میانگین سبزشدن روزانه و متوسط زمان لازم برای سبزشدن دارای اختلاف معنی دار بودند. تحقیق آزمایشگاهی مشخص نمود که در آزمون های هدایت و هیلتنر، بین نمونه های بذر اختلاف معنی دار وجود داشت اما از نظر آزمون آبنوشی، اختلافی بین نمونه ها مشاهده نشد. در تجزیه گروهی در آزمون های هدایت و هیلتنر، نمونه های بذر جدیدتر از قدرت بالاتری برخوردار بودند. بر اساس تجزیه همبستگی، آزمون های هدایت و آبنوشی با درصد و سرعت سبزشدن گیاهچه در مزرعه همبستگی نداشتند اما صفت تعداد گیاهچه طبیعی در آزمون هیلتنر دارای همبستگی مثبت معنی دار با درصد سبزشدن (r=0.63) و سرعت سبزشدن (r=0.498) گیاهچه در مزرعه بود. بنابراین، به­نظر می رسد که برای پیش بینی سبزشدن گیاهچه در مزرعه، آزمون های هدایت و آبنوشی دارای قابلیت نامناسب و آزمون هیلتنر دارای قابلیت مناسب باشند.

جوانه زنی, درصد سبزشدن, سرعت سبزشدن, قدرت بذر