گلرخ کوپایی - دانشجوی دکتری دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران، ایران
محمد نقی زاده - استادیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
فرح حبیب - استاد دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

گسترش شهرها و افزایش بی رویه وسایل نقلیه موجب شده که کودکان امکان استفاده ­ی بسیاری از فضاها و زمین های مناسب بازی را نداشته باشند؛ در حالی که فضاهای شهری به ویژه پارک­ های شهری می ­توانند بیشترین تاثیر را در پرورش خلاقیت کودکان داشته باشند. هدف از تحقیق حاضر، دست­یابی به مولفه ­های کالبدی تاثیرگذار بر خلاقیت کودکان 6 تا 12 ساله ایرانی در فضاهای بازی واقع در پارک­ های شهری و تبیین با اهمیت ­ترین شاخص هریک از مولفه ­ها و رابطه­ ی میان آن­ها می ­باشد. در این تحقیق، بر پایه تلفیق نظریات مرتبط با موضوع، از روش تحقیق پیمایشی (زمینه­ یابی) استفاده شد و با توزیع پرسشنامه­ ی محقق ساخته هدفمند به تمام جامعه آماری شامل 154 نفر متخصصین موجود در حوزه­ های شهرسازی، معماری، روانشناسی و علوم تربیتی در ایران و دریافت 94 پاسخ قابل بررسی از نمونه ­ی آماری، نگرش متخصصین نسبت به عوامل تاثیرگذار کالبدی جمع ­آوری و سپس اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم ­افزارهای spss22 و آزمون­ های آماری، تجزیه و تحلیل و رتبه ­بندی شد؛ سپس با روش تحلیل مسیر و به کمک نرم افزار Smart PLS مدل پژوهش بر اساس روابط میان متغیرها تدوین گردید. نتایج تحقیق مطابق با نگرش متخصصین، نشان دهنده­ ی آن است که مهمترین مولفه­ های تاثیرگذار بر افزایش خلاقیت کودکان، تنوع، سرزندگی و انعطاف ­پذیری کالبدی در فضاهای بازی پارک ­های شهری می­ باشد و در این میان شاخص تنوع مصالح و فضاهای نشستن به صورت مستقیم و غیر مستقیم بیشترین تاثیر را بر خلاقیت کودکان می­ گذارد.

کودک, خلاقیت, تنوع, سرزندگی, انعطاف پذیری کالبدی