انیس رضایی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد تولیدات گیاهی، گروه تولیدات گیاهی، دانشگاه تربت حیدریه
روح الله مرادی - استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان
حسن فیضی - دانشیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه

به منظور بررسی تاثیر زمان قطع آخرین آبیاری و منابع مختلف کودی بر خصوصیات بنه زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه چهار ساله تحقیقاتی جهاد کشاورزی واقع در روستای لاله زار، شهرستان بردسیر، استان کرمان در سال 95-1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل زمان قطع آخرین آبیاری (15 روز قبل از زمان عرف منطقه (اول اردیبهشت)، عرف (15 اردیبهشت) و 15 روز بعد از عرف (2 خرداد)) به عنوان عامل اصلی و منابع مختلف کودی (کود گاوی 40 تن در هکتار، کود مرغی 15 تن در هکتار، ورمی کمپوست 10 تن در هکتار، اسید هیومیک 2 کیلوگرم در هکتار و کود شیمیایی شامل 200 کیلوگرم در هکتار کود اوره و 140 کیلوگرم در هکتار فسفر و پتاسیم) به عنوان عامل فرعی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاثیر تیمار قطع آبیاری بر وزن تر و خشک بنه و متوسط وزن بنه معنی­دار (p≤0.05) بود، ولی تاثیر معنی­داری بر تعداد بنه در واحد سطح و تعداد جوانه در بنه نداشت. تاخیر در قطع آبیاری منجر به کاهش معنی دار صفات شد. به طوری که، بیشترین میزان وزن تر (5/516 گرم در متر مربع) و خشک (8/294 گرم در متر مربع) بنه و متوسط وزن بنه (21/4 گرم) در تیمار قطع زود هنگام آبیاری (قبل از عرف) حاصل شد. تاثیر منابع کودی نیز بر کلیه صفات مورد بررسی معنی دار بود. تمامی تیمارهای کودی به استثنای اسید هیومیک منجر به افزایش معنی دار وزن بنه نسبت به تیمار شاهد شدند. استفاده از ورمی کمپوست منجر به تولید بیشترین تعداد بنه در متر مربع (1/137)، وزن تر بنه (6/595 گرم در متر مربع)، وزن خشک بنه (341 گرم در متر مربع) و متوسط وزن بنه (30/4 گرم) شد. بیشترین تعداد جوانه در بنه (83/3) نیز در تیمار مصرف کود شیمیایی بدست آمد. بطورکلی، قطع آبیاری در اوایل اردیبهشت و استفاده از کود آلی ورمی کمپوست بهترین شرایط را برای تولید بنه زعفران در منطقه بردسیر کرمان دارا بودند.

ورمی کمپوست, کود گاوی, اسید هیومیک, کود مرغی, آبیاری عرف