محمد گلشن - دانشجوی دکتری، گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
اباذر اسمعلی عوری - دانشیار، گروه آبخیزداری، دانشگاه محقق اردبیلی
خه بات خسروی - دانشجوی دکتری، گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

سیل می تواند تاثیر مخربی بر حوضه های آبخیز و زندگی انسان داشته باشد، بنابراین برای مدیریت سیل نیاز به آگاهی از وضعیت مناطق سیل گیر می باشد. این تحقیق جهت ارزیابی حساسیت به سیل حوضه آبخیز تالار با وسعت 2067 کیلومتر مربع انجام شده است. بدین منظور از فراسنج های طبقات ارتفاعی، شیب زمین، انحنای زمین، شاخص رطوبت توپوگرافی، قدرت رود، میانگین بارندگی، فاصله از رودخانه، گروه هیدرولوژیکی خاک، حداکثر عمق خاک و کاربری اراضی استفاده شد. نقشه­های رقومی کلیه فراسنج ها با استفاده از نرم­افزارهای مربوطه تهیه شدند و در نهایت به فرمت رستری تبدیل شدند. در گام بعدی با توجه به سیلاب های قبلی رخ  داده در منطقه مطالعاتی موقعیت جغرافیایی 135 نقطه سیل­گیر در منطقه تعیین شد. این مجموعه نقاط به صورت تصادفی به گروه­هایی متشکل از 93 نقطه  برای واسنجی و 42 نقطه برای اعتبار­سنجی تقسیم شدند. سپس  با تجزیه و تحلیل­های مقایسه­ای بین موقعیت رخداد سیلاب های قبلی و فراسنج های محیطی موثر بر وقوع سیلاب ها، وزن تاثیر هر کلاس از فراسنج ها به دست آمد. در نهایت نقشه­ احتمال سیل منطقه مورد مطالعه توسط روش نسبت فراوانی تهیه شد. بر اساس نقشه استعداد سیل گیری، حساسیت به سیل حوضه آبخیز تالار به صورت 5 کلاس با حساسیت خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم نشان داده شد. نتایج نشان داد روش نسبت فرآوانی با دقت 80 درصد از قابلیت بالایی  در شناسایی مناطق حساس به وقوع سیل در حوزه آبخیز تالار برخوردار می باشد.

حساسیت به سیل, سامانه اطلاعات جغرافیایی, استعداد سیل, نسبت فراوانی, حوضه تالار