فاطمه مفرح - کارشناس ارشد جامعه شناسی و عضو باشگاه پژوهشگران جوان واحد تهران شمال)

موضوع پژوهش حاضر بررسی نقش شورایاری ها در شکل دهی، هدایت و ارتقاء تعلق اجتماعی شهروندان در محله می باشد. به همین منظور برای دستیابی به موضوع مورد بررسی و مشخص نمودن ابعاد موضوع و تعریف آن در مرحله اول مطالعات مقدماتی در ارتباط با روند شکل گیری شورایاری ها و شناخت اهداف مختلف آن انجام گرفت، که این مطالعات متمرکز بر نتایج تحقیقات انجام یافته در خارج و داخل کشور است. شورایاری‏ها کانون‏های رابط بین شوراهای شهر و محلات مختلف هستند که با هدف نیازسنجی، امکان‏سنجی و اجرای پروژه‏های مختلف تشکیل می شوند که از اهداف شورایاری‏ها، می توان کمک به هویت‏یابی جمعی، احساس تعلق و همبستگی اجتماعی را ذکر نمود. شورایاری‏های محلی به عنوان نهادهای مدنی، سازوکارهای دموکراتیک تصمیم گیری برای شهر را افزایش می دهند و نیازهای جامعه شهری را با توجه به علایق شهروندان حل می کنند. امروزه شورایاری‏ها محوری‏ترین نوع مشارکت در اداره‏ی امور شهرها هستند که با هدف واگذاری امور محله به خود مردم تشکیل شده‏اند و این میسر نمی‏شود مگر از طریق احساس تعلق بالا که منجر به نوعی احساس مسئولیت و مشارکت در اداره‏ی امور محله از سوی مردم می‏شود. لذا بر اساس رویکرد جامعه شناختی و بر اساس نتایج مبانی بینشی و چارچوب نظری اندیشمندانی همچون دورکیم، پارسونز، لیپست، آیزن و فیش باین، کلمن، پاتنام و فوکویاما و ... به صورت ترکیبی به موضوع مورد نظر پرداخته می شود. از آنجا که تبلور شورایاری ها و شکل گیری این نهاد خود جوش مردمی عینیت بخشیدن شعار شهروند مداری و محله محوری است و ویژگی های فرهنگی و اجتماعی شورایاری و گستردگی آن پاسخی مناسب برای رفع نیازمندی های کلانشهر تهران است، هدف اصلی پژوهش آن است که از طریق بررسی اسنادی، راه های افزایش مشارکت مردم با شورایاری ها را در راستای ارتقاء حس تعلق اجتماعی شهروندان در محله را مورد بررسی قرار دهد.

شورایاری، مشارکت اجتماعی، تعلق اجتماعی