مریم گلی توانا - دانشجوی دکتری گروه مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تنکابن، تنکابن، ایران
سحر نجارلشگری - دانشجوی دکتری گروه مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تنکابن، تنکابن، ایران

مطالعه مروری حاضر به روش توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از نتایج مقالات جای (2010)، کوبکو (2012)، کوبان اغلو و دمیر (2014) و مقالات داخلی در مورد برنامه درسی پنهان به ارائه تعاریف مختلف برنامه درسی پنهان، روش شناسی مطالعات مربوط به برنامه درسی پنهان، تاثیر برنامه درسی پنهان بر یادگیری دانش آموزان، روش های مقابله با برنامه درسی پنهان، تاثیر برنامه درسی پنهان بر روند پرورش شخصیت دانش آموزان مقطع ابتدایی و هژمونی در برنامه درسی پنهان پرداختیم. نتایج نشان داد انجام فعالیت های پشتیبان (فرهنگی، ورزشی، جشن روزهای خاص و مناسبت ها) از طریق برنامه درسی پنهان مزایایی فردی و اجتماعی جهت پرورش شخصیت دانش آموزان ابتدایی دارد. همچنین نتایج نشان داد اگر مدارس را به عنوان نمونه ی کوچکی از جامعه ببینیم، به کودکان (علی الخصوص آنهایی که به طبقات پایین جامعه ی ما تعلق دارند) ارزش ها، ایده ها، اهداف و معانی فرهنگی و سیاسی طبقه ی بالا آموزش داده می شود. اگرچه مطمئنا درجه ای از این هژمونی موجود در برنامه ی درسی رسمی (برای مثال دوره های دولتی و علوم بدنی) می باشد، اما بخشی نیز از طریق برنامه درسی پنهان انتشار می یابد. به نظر می رسد انجام فعالیت هایی که آداب و سنن قومیت های مختلف را ترویج می کند راهی برای غلبه بر هژمونی برنامه درسی پنهان در مدارس باشد، از این طریق گروه های به حاشیه رانده شده فرصت بروز آرا و ارزش های خود را یافته و این امر نهایتا به وفاق اجتماعی منجر می شود.

برنامه درسی پنهان، شکل گیری شخصیت، هژمونی