علی میثمی - استاد زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری

این تحقیق با هدف بازنگری بر موقعیت زمین شناسی و چینه نگاری کوه های بی بی شهربانو، در منطقه ری انجام شده است. منطقه مورد مطالعه در جنوب و جنوب شرقی شهر تهران واقع شده و بخشی از واحد تکتونیکی البرز بنام آنتی البرز نام گذاری شده است. زمین شناسی این منطقه همواره مورد توجه زمین شناسان خارجی و داخلی بوده است. تمامی سریهای رسوبی این منطقه از نوع همبری گسله می باشند و روند این گسل ها غالباً شرقی غربی است و استثناءً اندکی به شمال غرب و جنوب شرق تمایل حاصل کرده اند. یکی از مهمترین گسل های این منطقه گسل تنباکویی است که کوه بی بی شهربانو را از تشکیلات آذرآواری و آتشفشانی پالئوسن و ائوسن منطقه جدا می سازد. سیستم دیگر از گسل ها که در امتداد شمال شرق- جنوب غرب و یا در امتداد جنوب غرب و جنوب شرق کشیده شده اند عمود بر گسل های اصلی منطقه می باشند. در امتداد این گسل ها مینرالیزاسیونی از سرب و روی انجام گرفته است. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر آن است که مطالعاتی که توسط پژوهشگران بر روی سنگ های این منطقه انجام گرفته غالباً زمان داده شده، با مطالعات میکروبیواستراتیگرافی نگارنده مطابقت ندارد. بعنوان نمونه ماسه سنگ های قرمز و سفید رنگ این منطقه را به دونین و آهک های تیره رنگ را به کربونیفر نسبت داده اند، در حالیکه این ماسه سنگ های قرمز رنگ و یا سفید رنگ همانند البرز می باشند و متعلق به کامبرین اند. همچنین آهک های تیره رنگی که بر روی آنها قرار گرفته، متعلق به پرمین و همردیف سازندروته در البرز می باشند. در بخش جنوب غربی کوه بی بی شهربانو نیز رخنمونی از دولومیت های سلطانیه گسترش یافته است که در مطالعات سابق اشاره ای به آنها نشده است. سازندروته با همبری گسله با سازند لالون و توسط یک لایه قرمز رنگ لاتریتی که دارای آثار فسیل های گیاهی است، پوشیده شده است. این لایه ی قرمز رنگ بعنوان خاک نسوز از مدتهای قبل مورد بهره برداری قرار گرفته و در سرتاسر البرز مرکزی و شرقی گسترش دارد و مؤید یک مرحله خشکی زایی در اواخر پرمین و اوایل تریاس است.

بیواستراتیگرافی، کوه بی بی شهربانو، منطقه شهرری