امین رجبی - دانشجوی کارشناسی ارشد راه و ترابری دانشگاه عالی هرمزان بیرجند
سجاد احمدی شاهرخت - دانشجوی کارشناسی ارشد راه و ترابری دانشگاه عالی هرمزان بیرجند
محمد اکبری - استادیار گروه مهندسی عمران دانشگاه بیرجند

با توجه به ضرورت توسعه پایدار و اهمیت روزافزون آن در مسائل شهری، امروزه در شهرهای مختلف دنیا، دوچرخه به عنوان وسیله نقلیه اصلی و پایدار جابه جایی درکنار پیاده روی روزبه روز موردتوجه بیشتری قرار می گیرد. این امر از آنجا اهمیت بیشتری می یابد که حفظ محیط زیست، منابع طبیعی و انرژی که از ارکان مهم توسعه پایدار به شمار می آیند به شدت تحت تاثیر حمل ونقل شهری قرار دارند. شهر بیرجند ازجمله شهرهایی است که دارای شرایطی کم مساعد (مانند آب وهوای گرم، قرارگرفتن در شیب، مسائل دینی و مذهبی استفاده جنس مونث از دوچرخه) برای دوچرخه سواری است. هدف پژوهش حاضر، نشان دادن اهمیت دوچرخه در حمل و نقل شهری بیرجند و بررسی استفاده و عدم استفاده گرایش شهروندان به این وسیله نقلیه پایدار است. روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی و با استنتاج از توزیع 100 پرسشنامه در بین شهروندان است . یکی از راه های تشویق شهروندان به استفاده از دوچرخه به ویژه در شهرهای متوسط و رو به بزرگ مثل بیرجند که شرایط جوی و پستی بلندی مناسبی ندارند درنظرگرفتن مسیر مخصوص دوچرخه سواران است. با این حال، افزایش شیوه های غیرموتوری ( مانند دوچرخه سواری) راهکاری در راستای دستیابی به شهر سالم و پایدار تلقی می شود. در همین راستا مجموعهای از اصلاحات فرهنگی، کالبدی و قانونی برای کاهش مشکلات دوچرخه سواران و افزایش تمایل شهروندان به دوچرخه سواری پیشنهاد می شود . درپایان بهیافته های تحقیق پرداخته شده است. براساس نتایج ویافته های تحقیق، بیشتر از 34 درصد پرسش شوندگان برای اهداف مختلف از دوچرخه استفاده می کنند. دانش آموزان بیشترین قشر استفاده کننده از دوچرخه هستند،ضمن اینکه کوتاهی مسیر مهم ترین عامل در استفاده از دوچرخه برشمرده می شود

دوچرخه، بیرجند، دوچرخه سواران، حمل و نقل