حامد احمدزاده - کارشناس ارشد مهندسی راه و ترابری و کارشناس ارشد مهندسی ژئوتکنیک شهرداری تبریز
سیاوش مکانی بناب - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری شهرداری تبریز
ایمان غنی زاده - کارشناس ارشد مدیریت شهری، شهرداری تبریز

روند رشد شتابان کلان شهرها در جهان، توام با افزایش جمعیت در این شهرها، افزایش سریع وسایل حمل و نقل موتوری به ویژه اتومبیل و استفاده زیاد از آن در شهرهای کشور و مشخصا در کلان شهرها همراه با رشد جمعیت و گسترش بی رویه آن و مشکلات عدیده مدهای حمل و نقل موتوری، باعث بروز مشکلاتی نظیر آلودگی های زیست محیطی، تراکم های ترافیکی زیاد و خسته کننده و.. شده است. این پژوهش ابتدا به اهمیت حمل ونقل عمومی از لحاظ مصرف سوخت، آلودگی های زیست محیطی و کاهش ازدحام ترافکی اشاره شده است و بصورت موردی عملکرد شبکه اتوبوسرانی کلان شهر تبریز مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است و سهم اتوبوسرانی در آلودگی هوا، تعداد ناوگان، طول تحت پوشش، سرعت شبکه اتوبوسرانی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و نیز مقایسه شهر تبریز با استانداردهای دنیا، مقایسه عملکرد شبکه اتوبوسرانی خصوصی و عمومی با یکدیگر و سهم سواریها در آلودگی هوا بررسی شده است. هدف این پژوهش تعیین مناسب ترین مد حمل و نقل موتوری با در نظر گرفتن شاخص های تاثیرگذار زیست محیطی، ایمنی، اقتصادی می باشد. بدین صورت که براساس شاخص های ارائه شده، مدل Ahp مورد نظر ساخته و با جمع آوری پرسشامه از مسئولین و کارشناسان مربوطه، که پایایی پرسشنامه توسط آزمون آلفای کرونباخ بررسی گردیده، وزن هر شاخص مشخص می گردد که در نهایت مد حمل و نقل عمومی با 0.778 نسبت به مد حمل و نقل شخصی 0.222 ارجح تر شناخته شده است.

و Ahp، ترافیک آلودگی زیست محیطی، حمل و نقل عمومی، شهر تبریز