الهه سادات حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مدیریت مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مژگان سادات عظیمی - استادیار گروه مدیریت مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حسین بارانی - دانشیار گروه مدیریت مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
ابوالفضل شریفیان بهرمان - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

اکوتوریسم شکلی از گردشگری دوران پست مدرنیسم بهشمار میآید که با ساختارهای اقتصادی- اجتماعی جوامع محلی رابطه ی نزدیکی دارد. اکوتوریسم یا طبیعت گردی یکی از استفاده های جانبی مراتع است از یک سو به منظور استفادهاز عرصه ای برای طبیعت گردی نیاز به تعیین توان آن منطقه برای این استفاده است. از سوی دیگر توانمندی اکوسیستم مرتع نیز موثر در استفاده از آن برای سایر فعالیت هاست. از این رو مطالعه همزمان توان طبیعت گردی و توان مرتعی یک اکوسیستم مرتعی اهمیت دارد. هدف این مطالعه، بررسی عوامل موثر بر گردشگری مرتع می باشد که در راستای این هدف ظرفیت سنجی بوم گردی به عنوان یکی از خدمات اکوسیستم های مرتعی نیز مورد بررسی قرار می گیرد. برای بررسی ظرفیت سنجی بوم گردی از روش مرور اسناد کتابخانه ای و پژوهش های علمی استفاده گردید. نتایج حاصل از این مطالعه نشان دهنده این است که بین پارامترهای محیطی و اکولوژیکی فاکتور ارتفاع و از بین پارامترهای زیر ساختار فاکتور دسترسی به مراکزخدماتی رفاهی از عوامل افزایش دهنده شایستگی و فاکتورهای شیب، خاک، پوشش گیاهی، آب و هوا، دسترسی به جاده، دسترسی به منابع آب و دسترسی به جاذبه های طبیعی و فرهنگی از عوامل محدودکننده منطقه جهت طبیعت گردی است بنابراین تعیین شایستگی استفاده چندمنظوره از مراتع، لازم است. در هر منطقه قبل از اجرای هر گونه برنامه اجرائی، اصلاحی، احیائی و مدیریتی جهت بهبود مدیریت برنامه ریزی و طراحی برنامه های فعلی و آتی نه تنها به شایستگی مراتع برای طبیعت گردی بلکه برای استفاده های چندمنظوره توجه شود.

بوم گردی، ظرفیت سنجی، مرتع، خدمات اکوسیستم