مهین عقدائی - استادیار گروه رفتار حرکتی، دانشگاه شهید بهشتی ،تهران، ایران
علیرضا فارسی - دانشیار گروه رفتارحرکتی، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران
الهه عرب اله فیروزجاه - کارشناس ارشد گروه رفتار حرکتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

هدف پژوهش حاضر مطالعه تاثیر کانون توجه درونی و بیرونی در قالب تمرین متغیر بر یادگیری پرتاب آزاد بسکتبال بود. در این مطالعه نیمه تجربی، به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، تعداد 32 نفر از دانشجویان دختر ساکن خوابگاه دانشگاه شهید بهشتی (با دامنه سنی 18 تا 24) که مشغول به تحصیل بودند، انتخاب شدند. بر اساس نتایج پیش آزمون افراد به طور تصادفی به چهار گروه 8 نفره با توجه درونی در قالب تمرین متغیر، توجه بیرونی در قالب تمرین متغیر، تمرین متغیر و تمرین ثابت تقسیم شدند. در مرحله اکتساب که 3 جلسه در هفته بود، در هر جلسه 4 بلوک 12 کوششی را تکمیل کردند. در مرحله یادداری و انتقال شرکت کننده ها در هر مرحله 10 کوشش را اجرا کردند. برای تحلیل داده های مربوطه در مرحله اکتساب از آنوای مرکب (گروه) 4 * (نوبت آزمون)3 استفاده شد و برای مرحله انتقال و یادداری از تحلیل واریانس یک سویه استفاده شد. نتایج نشان داد که بین کانون توجه درونی و بیرونی در قالب تمرین در مرحله اکتساب پرتاب آزاد بسکتبال تفاوت معنی داری وجود نداشت. در مرحله یادداری بین گروه کانون توجه بیرونی – تمرین متغیر و گروه تمرین متغیر بدون دستورالعمل توجه تفاوت معناداری پیدا شد که این تفاوت به نفع گروه تمرین متغیر بدون دستورالعمل توجه بود (014/0p=). در مرحله انتقال تفاوت معناداری بین چهار گروه تمرینی یافت نشد؛ بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت که یادگیری پرتاب آزاد بسکتبال بیشتر متاثر از نوع تمرین است تا کانون توجه و در شرایط بدون دستورالعمل توجه یادگیری بهتری صورت گرفت.

تمرین ثابت, تمرین متغیر, کانون توجه بیرونی, کانون توجه درونی