حسین شیرازی - دانشجوی کارشناسی ارشد کشاورزی اکولوژیک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبدکاووس
عباس بیابانی - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، گلستان، ایران.
حسین صبوری - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، گلستان، ایران.
معصومه نعیمی - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، گلستان، ایران.

آب یکی از منابعی است که در تولید محصولات کشاورزی نقش مهمی ایفا می کند به همین منظور بررسی تاثیر مدیریت های آبیاری بر صفات مورفولوژیک و عملکرد ارقام برنج، چهار آزمایش جداگانه هر کدام در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1395 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار آزمایش به طور جداگانه در شرایط غرقابی و دورهای آبیاری 5، 10 و 15 بودند. تیمارهای آبیاری چهل روز پس از انتقال نشای ارقام برنج به مزرعه در مرحله حداکثر پنجه زنی اعمال گردید. ارقام کشت شده نیز شامل شش رقم برنج (یک رقم ایرانی دم سیاه و سه رقم IR66424–1-2–1-5،IR70360–38–1-B-1 ، IR 55411-50 و دو لاین در حال معرفی 87.110 و 87.5.103) بود. نتایج تجزیه واریانس و مقایسات میانگین نشان داد که اختلاف معنی داری بین سطوح تیمارهای آزمایشی وجود دارد. اعمال تنش، عملکرد دانه را به طور معنی داری کاهش داد. نتایج مقایسه میانگین در شرایط غرقاب نشان داد، رقم 87.110، کم ترین زمان تا رسیدگی و میزان عملکرد دانه را دارد و عملکرد دانه آن اختلاف معنی داری نسبت به رقم بومی دم سیاه نداشت. در دور آبیاری 5 روزه بیش ترین میزان عملکرد دانه و کم ترین تعداد روز تا رسیدگی در رقم 87.5.103 ملاحظه شد. عملکرد دانه در دور آبیاری 10 روزه رقم IR 55411-50 اختلاف معنی داری را نسبت به سایر ارقام نشان داد، همچنین نتایج نشان داد که رقم 87.5.103 زودرس تر بود. در دور آبیاری 15 روزه با اینکه از رقم 87.110 بالاترین عملکرد دانه حاصل نشد، با رقم دم سیاه نیز اختلاف معنی داری نداشته است، در جمع بندی نتایج حاصل، رقم 87.110 در شرایط دور آبیاری 15 روز زودرس ترین رقم و مناسب کشت در منطقه تعیین شد.

برنج, دور آبیاری, شاخص برداشت, طول دوره رشد, عملکرد دانه