یونس خیری زاده - دانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی.
رئوف سیدشریفی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی.
راضیه خلیل زاده - دانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی.

به­منظور مطالعه عملکرد دانه، انتقال مجدد و شاخص سطح برگ تریتیکاله در واکنش به کاربرد کودهای بیولوژیک و نانواکسید روی در شرایط شوری خاک، آزمایشی در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای موردبررسی شامل شوری خاک در چهار سطح (عدم اعمال شوری، شوری 20، 40 و 60 میلی­ مولار)، کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد، کاربرد میکوریز، کاربرد توام باکتری­های سودوموناس و ازتوباکتر، کاربرد توام میکوریز و باکتری­های محرک رشد) و محلول­ پاشی با نانواکسید روی در سه سطح (عدم مصرف، مصرف 0.4 و 0.8 گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد با افزایش شوری عملکرد و شاخص سطح برگ کاهش ولی انتقال مجدد از کل اندام هوایی و ساقه افزایش یافت. مقایسه میانگین ­ها نشان داد بالاترین عملکرد دانه و حداکثر شاخص سطح برگ در حالت کاربرد توام میکوریز و باکتری­های محرک رشد، محلول­پاشی 0.8 گرم در لیتر نانواکسید روی و عدم اعمال شوری به دست آمد. بیش­ترین انتقال مجدد از ساقه و کل اندام هوایی در حالت شوری 60 میلی ­مولار، عدم کاربرد کودهای بیولوژیک و عدم محلول ­پاشی به دست آمد. اعمال شوری 20، 40 و 60 میلی­ مولار، عملکرد دانه را به ترتیب 8.9، 22.1 و 32.3 درصد کاهش داد و استفاده توام کودهای بیولوژیک و نانواکسید روی به ترتیب 40.1، 49.7 و 40 درصد از این کاهش عملکرد را جبران کردند.

باکتری های محرک رشد, تنش شوری, ریزمغذیها, میکوریز