مینا طاهری - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه
وحید رضاوردی نژاد - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
جواد بهمنش - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
فریبرز عباسی - استاد موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
جواد باغانی - استادیار موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

محدودیت منابع آب و لزوم حفظ میزان تولید در محصولات استراتژیک (همانند گندم) توجه به مقوله بهبود بهره وری آب را دو چندان نموده است. با توجه به گستره کشت گندم در ایران و سهم قابل توجه این محصول در میزان آب مصرفی،لازم است بهره وری آب این محصول مورد توجه جدی قرار گیرد. در تحقیق حاضر اطلاعات میدانی 241 مزرعه گندم با رویکرد تحلیل بهره وری آب مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحلیل بهره وری آب گندم نشان داد شاخص بهره وری آب در اقلیم نیمه خشک سرد در بازه 0/3 تا 1/26 کیلوگرم بر مترمکعب، اقلیم نیمه خشک فرا سرد در 0/47 تا 1/04 کیلوگرم بر مترمکعب، اقلیم خشک بیابانی سرد در 0/38 تا 1/17 کیلوگرم بر مترمکعب، اقلیم نیمه خشک گرم 0/32 و 1/56 کیلوگرم بر مترمکعب، اقلیم خشک بیابانی معتدل 0/42 تا 0/77 کیلوگرم بر مترمکعب بوده است. نتایج تحقیق میدانی در سطح مزارع منتخب نشان داد کمترین میزان شاخص بهره وری آب 0/3 کیلوگرم بر مترمکعب در استان کرمان و بیشترین آن به میزان 2/57 کیلوگرم بر مترمکعب در استان گلستان ثبت شده است. در یک رویکرد کلی شاخص بهره وری آب در 12 استان منتخب 0/83 کیلوگرم بر مترمکعب بوده است. همچنین نتایج تحلیل آماری داده ها نشان داد که اقلیم همبستگی معنی داری با شاخص بهره وری آب گندم در سطح کشور نداشته است

اقلیم، حجم آب مصرفی، اطلاعات میدانی، عملکرد