حمیدرضا رحمانی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان و دانشجوی مقط

بر اساس بررسی های انجام شده، در سطح جهانی، مجموع مقدار ازتی که از طریق تثبیت بیولوژیک به خاک افزوده می شود حدود 175 میلیون تن در سال برآورد شده است. طی چند دهه اخیر به علت افزایش جمعیت و تقاضای روزافزون برای مواد غذایی، مصرف کودهای شیمیایی به منظور افزایش مقدار تولید در واحد سطح بشدت افزایش یافته است، که علاوه بر افزایش هزینه های تولید، پیامدهای نامطلوبی در افزایش آلودگی منابع آب و خاک نیز به همراه داشته است . همچنین مصرف بی رویه کودهای شیمیایی موجب عدم تعادل عناصر و مواد غذایی موجود در خاک، کاهش بازده محصولات کشاورزی و به خطر افتادن سلامت انسان ها و دیگر موجودات زنده خواهد شد. به همین علت امروزه استفاده از کودهای بیولوژیک با منشاء باکتری، قارچ، جلبک یا دیگر موجودات خاکزی مورد توجه قرار گرفته است که مکانیسم عمل آنها قابلیت جذب عناصر غذایی گیاه در خاک را افزایش می دهد. کودهای بیولوژیک نه تنها از مزایای اقتصادی و زیست محیطی فراوانی برخوردارند، بلکه علاوه بر ایجاد و حفظ پایداری منابع موجود در خاک، توان تولید در بلندمدت را افزایش داده و آلودگ یهای زیس تمحیطی را کاهش م یدهند. برای دستیابی به توسعه پایدار در کشاورزی و تحقق اهداف و سیاست های پیش بینی شده در این راستا ، استفاده از راهکاری مناسب برای تأمین نیازهای غذایی گیاه به کمک موجودات زنده ساکن خاک ضروری خواهد بود که استفاده از کودهای بیولوژیک م یتواند راهکار مؤثری برای این کار باشد. در این مقاله کودهای زیستی از نظر کلی و وضعیت آن در ایران و جهان بررسی شده و نقش آن در کشاورزی پایدار و تولید محصولات با کیفیت مطلوب مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.

کودهای زیستی، کودهای بیولوژیک، کودهای شیمیایی و کشاورزی پایدار