سیروس شاکری - گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
محبوب صفاری - گروه پژوهشی محیط زیست، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران
ابوالفضل آزادی - استادیار بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز،ایران

بررسی شکل های شیمیایی عناصر در هر خاک با خصوصیات مختلف می تواند وضعیت دسترسی و قابلیت آبشویی آن عنصر را به نحومناسبی در مقایسه با مقدار کل عنصر و شکل قابل دسترسی استخراجی با مواد کلات کننده، نشان دهد. در این پژوهش، بررسی شکل هایشیمیایی آهن در افق های سطحی و زیرسطحی راسته های مختلف خاک به عنوان هدف اصلی تحقیق در نظر گرفته شد. بدین منظور، 16 خاکرخدر مناطق مختلف استان حفر و پس از تشریح، از افق های اول و دوم آنها نمونه برداری و شکل های شیمیایی آهن به روش عصاره گیری متوالیانجام گرفت. بر طبق نتایج، شکل های شیمیایی باقیمانده (6 / 98 %)، کربناتی (19 / 1 %)، شکل آلی (15 / 0 %) و شکل جذب سطحی (05 / 0)%شده به ترتیب بیشترین به کمترین میزان از شکل های شیمیایی آهن را در تمام راسته های خاک به خود اختصاص داده اند. همچنین نتایج نشانداد مالی سولها بیشترین شکل از آهن آلی (56 / 0 %) و کمترین شکل از آهن باقیمانده (9 / 97 %) را دارا بودند، درحالیکه خاک های آلفی سول کهخاک هایی با تکامل بیشتر و ریز بافت تر می باشند، بیشترین مقدار از شکل باقی مانده را در بین راسته های خاک دارا بودند.

شکل های شیمیایی، عصاره گیری متوالی، آهن، تکامل خاک، خصوصیات خاک