زهرا شکوهی راد - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود
علی عباسپور - دانشیار گروه آب و خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود
وجیهه درستکار - استادیار گروه آب و خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود
یاسر صفری - استادیار گروه آب و خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود

تغییر کاربری جنگل ها و مراتع به اراضی کشاورزی به یکی از نگرانی های قابل توجه در سطح دنیا برای تشدید تغییر اقلیم جهانیتبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی میانگین وزنی و هندسی قطر خاکدانه ها بر اثر تغییر کاربری اراضی انجام شد. بدین منظور درسه کاربری جنگل، مرتع و اراضی زراعی (با قدمت کشت بلند مدت 100 سال، میان مدت 50 سال و کوتاه مدت کمتر از 50 سال) در منطقهحسین آباد کالپوش استان سمنان به طور تصادفی در هر منطقه با کاربری معین، از عمق صفر تا 30 سانتیمتری خاک نمونه هایی در سه تکراربرداشت شده و در آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تغییر کاربری اراضی بر میانگین وزنی (MWD) و هندسی قطرخاکدانه ها (GMD) معنی دار بود (p<0.05). به طوری که بیشترین مقدار میانگین وزنی و هندسی قطر خاکدانه ها (89 / 1 و 22 / 1 میلی متر) درجنگل و کمترین مقدار آن (56 / 0 و 45 / 0 میلی متر) در زراعت لوبیا با کشت بلند مدت مشاهده گردید. به طور کلی، نتایج پژوهش نشان میدهدکه تغییر کاربری اراضی در دراز مدت باعث کاهش 65 درصدی میانگین وزنی قطر خاکدانه ها و 55 درصدی میانگین هندسی قطر خاکدانه هاشده است.

بهره وری اراضی، تخریب جنگل، ساختمان خاک، پایداری خاکدانه