فرهاد آذرمی آتاجان - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
محمدحسن سیاری زهان - دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

استفاده از کودهای فسفاتی مرسوم ترین روش برای تامین فسفر مورد نیاز گیاهان می باشد. با توجه به وضعیت آهکی خاک بسیاری ازباغ های پسته ایران، بخش زیادی از کودهای مصرف شده در خاک تثبیت و کارایی آنها کاهش می یابد. بکارگیری باکتری های حل کننده فسفاتروشی مناسب برای افزایش فراهمی فسفر خاک برای گیاهان می باشد. در این پژوهش، تاثیر کاربرد باکتری های حل کننده فسفات ((PSB(1), PSB(0به ترتیب شاهد و دو سویه .Pseudomonas sp) و کودهای فسفاتی ((RP, P(0 و TSP به ترتیب شاهد، سنگ فسفات و سوپرفسفات تریپل)بر رشد و غلظت فسفر نهال های پسته بررسی شد. نتایج نشان داد که تلقیح با باکتری های حل کننده فسفات موجب افزایش ارتفاع نهال، حجم ریشه، وزن خشک اندام هوایی و ریشه و غلظت فسفر اندام هوایی و ریشه نهال های پسته شد. کاربرد همزمان سویه های (PSB(1 و (PSB(2 و سنگفسفات ارتفاع نهال را به ترتیب 63 و 47 درصد، وزن خشک اندام هوایی را به ترتیب 70 و 56 درصد و غلظت فسفر اندام هوایی را به ترتیب 100 و 72درصد نسبت به شاهد افزایش داد. کاربرد همزمان سوپرفسفات تریپل و باکتری ها در افزایش شاخص های مطالعه شده بیشتر موثر بود. بنابراین،باکتری های حل کننده فسفات می تواند علاوه بر بهبود غلظت فسفر گیاه، کارایی کودهای فسفاتی را نیز افزایش دهد.

اسیدهای آلی، باکتری های محرک رشد گیاه، پسته، سنگ فسفات، کودهای شیمیایی