احسان سربازرحیمی - کارشناس ارشد مدیریت ورزشی دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)
وحید ساعت چیان - استادیار مدیریت ورزشی دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)
امین عظیم خانی - استادیار مدیریت ورزشی دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)

مقدمه: علم روانشناسی مدیریت با ابعاد گسترده اش در مطالعه رفتار انسان، مدت ها که در حوزه ورزش گام نهاده و سعی در روشن ساختنرفتار افراد در زمینه ورزشی و مسائل مطرح در آن داشته است. بحث قضاوت ورزشی نیز، نه تنها از این امر مستثنی نبوده، بلکه دارای ظرافت-های ویژه ای نیز می باشد. یک داور در یک رویداد ورزشی مهم و سرنوشت ساز، بویژه در رشته های تیمی، جایگاه پرمسئولیت و حساسی دارد کهوی را در معرض استرس های روانی شدید قرار داده و به سمت تحلیل رفتگی هدایت می کند (تیلور، دانیل، لیت، و بروک، 1990؛ درچ وپاسکوویچ ، 2006). لذا در این پژوهش سعی شد تا با در نظر گرفتن بحث روانشناسی در مدیریت منابع انسانی در ورزش بتوان در خصوصاهمیت مسائل انگیزشی در کار داوران بسکتبال در رابطه با نقش هوش هیجانی بر پیش بینی توانمندسازی داوران طرحی ارائه کرد.روش شناسی: این تحقیق، از نوع مطالعات همبستگی (تحلیل ماتریس کوواریانس یا همبستگی از نوع تحلیل عاملی با روش تحلیل مولفه هایاصلی)، بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه داوران ملی و بین المللی بسکتبال کشور (150 نفر) شامل داوران آقا و خانم که در سطح کشورمسابقات لیگ کشور را قضاوت می نمایند که به صورت کل شمار به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه های هوشهیجانی از پرسشنامه برادبری و گریوز (2004) و توانمندسازی نیروی انسانی اسپریتزر (1995)، اقدام به جمع آوری و تحلیل داده ها شد.همچنین، جهت بررسی روایی سازه ابزار مذکور، از روش تحلیل عامل تاییدی (چرخش واریماکس)، با استفاده از نرم افزار LISREL 8.54بهره گیری شد.یافته ها: نتایج نشان داد، ضرایب پایایی آلفای کرونباخ در پنج عامل استخراج شده، رضایت بخش بود. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد هوشهیجانی بر توانمندسازی داوران رابطه مثبت و معنا داری دارد (p<0/05). و نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد هوش هیجانی (36 درصد)می تواند توانمندسازی داوران را پیش بینی نماید (p<0.05). همچنین نتایج رگرسیون مشاهده که خودآگاهی (T=2/877, Sig=0/005) وآگاهی اجتماعی (T=3/711, Sig=0/001) داوران بسکتبال تاثیر معناداری بر توانمندسازی آنها داشته و اثر خود مدیریتی (T=1/459, Sig=0/147) و مدیریت روابط (T=0/682, Sig=0/498) بر توانمندسازی داوران بسکتبال معنادار نبود. در نهایت نیز با توجه به شاخص ها وخروجی های نرم افزار لیزرل می توان گفت که داده ها نسبتا با مدل منطبق هستند و در مجموع مدل ارائه شده مدل مناسبی است و داده هایتجربی اصطلاحا به خوبی با آن منطبق می باشند.نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که مدیران و روئسای دپارتمان با شناسایی عوامل تاثیرگذار بر توانمندسازی داورانمی توانند گام های موثری را در راستای نیل به اهداف متعالی سازمانی برداشته و از مباحث روانشناسی در راستای بهبود عملکرد منابع انسانیدر ورزش بهره لازم را ببرند. در مجموع با عنایت به عوامل تعیین کننده توانمندسازی بنا به یافته های مدل کیم و همکاران (2007) و مرادی وهمکاران (1394) می توان گفت، این عامل مدیریتی بر تمایل به ادامه همکاری داوران موثر است. بطوریکه کیم و همکاران (2007) تناسب فردوظیفه، تناسب فرد سازمان و رفتار مدیریتی از طریق متغیر واسطه توانمندسازی بر تمایل به ادامه همکاری موثر معرفی کردند.

منابع انسانی، رویداد ورزشی، هوش هیجانی، توانمندسازی و داوران بسکتبال