سید غلامرضا میری - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران
منصور براهوئی سالاری - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران
مهدی ریگی مطلق - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

یکی از مسائل مهم در حوزه برنامه ریزی شهری، چگونگی رشد و توسعه فضایی شهر و الگوی حاصل از آن است. با توجه به روند افزایش جمعیت و میزان مهاجرت به شهرها ایران نیز با روند رشد شتابان شهرنشینی توسعه شهرها از جهت توسعه فیزیکی و جمعیتی طی چند دهه اخیر روبرو بوده است. در دهه های اخیر در ایران رشد و گسترش شهرها به صورت نوعی معضل یا مسئله درآمده و لزوم توجه به مسائل شهری و به ویژه مسائل کالبدی آن در قالب چارچوبی علمی، اهمیت و ضرورت یافته است. لذا در این راستا، هدف پژوهش حاضر: تحلیل توسعه فیزیکی شهری در محلات جدید شهر زاهدان با استفاده از مدل های آنتروپی شانون، هلدرن می باشد. در پژوهش حاضرروش تحقیق توصیفی، تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و میدانی بوده است. بررسی و تحلیل گسترش فیزیکی شهر زاهدان با مدل آنتروپی شانون نشان میدهد که رشد و توسعه فیزیکی دو محله شهر زاهدان، از آنجا که مقدار آنتروپی شانون دو محله شهر برابر با 0/248 می باشد و به صفر نزدیک است نشانه رشد متراکم آنها میباشد. همچنین با مقایسه رشد شهر در دو دوره سال 1375 و سال 1397 با استفاده از مدل هلدرن مشخص شد شهر زاهدان دو الگوی متفاوت رشد را شاهد بوده است. بر اساس این مدل طی این سال ها 2/105 درصد رشد شهر ناشی از رشد جمعیت بوده است و 0/191 درصد رشد شهر ناشی از گسترش فیزیکی شهر بوده است.

توسعه فیزیکی، شهرنشینی، جمعیت، تراکم، زاهدان