سیدعطااله حسینی - استاد گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشگاه تهران
خلیل محمدی فیروز - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران و بهره برداری جنگل گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشگاه تهران

جاده سازیهای غیراصولی با از بین بردن نظم طبیعت و فروپاشی چرخه حیات کوهستان و حجم زیاد خاکبرداری و خاکریزی، نابودی زیستگاه های جانوری و گیاهی، کاهش ارزشهای زیباشناسی و آسیب دیدگی مناطق حساس را به دنبال دارد. پژوهش های اندک صحرایی با استفاده از رگبارهای طبیعی در زمینه نتایج کاربرد اصلاح کننده های زیستی خاک در محافظت دامنه های خاکبرداری و خاکریزی جاده جنگلی، به همراه عدم مقایسه و ارزیابی کارآیی آنها با دیگر روشهای زیست مهندسی در گذشته، نشان دهنده اهمیت انجام مطالعه حاضر میباشد. این تحقیق با هدف ارزیابی دو گونه بومی توسکا و بید از نظر متغیرهای رویشی قطر یقه و ارتفاع در بلوکهای تحت ارزیابی منطقه مورد مطالعه (درقطعه 5 سری 3 طرح جنگلداری سوردار واتا شان، در حوزه آبخیزداری 49 جنگلهای شمال کشور و 15 کیلومتری جاده نور به چمستان) صورت پذیرفت. بدین نحوکه روابط رگرسیونی بین قطر و ارتفاع در گونه تو سکا وضعیت بهتری نسبت به گونه بید داشت. ضریب تعیین رابطه رگرسونی برای متغیرهای قطر یقه (مستقل) و ارتفاع (وابسته) در گونه توسکا 0.65 و در گونه بید 0.42 به دست آمد. با توجه به نتایج تجزیه واریانس در قالب بلوکها و تیمارها فاقد تفاوت معنی دار آماری قابل ملاحظه ای می باشند. لذا تفاوت های اندکی مشهود است که آن نیز برای اولویت دهی درخصوص موارد مشابه قابل بررسی است. از جمله اینکه تیمار خرده چوب بهترین وضعیت را ایجاد کرد و پس از آن تیمار کاه و کلش و نهایتا0 تیمار فضای خالی (بدون گونه) وضعیت نامناسب تری از سایر تیمارها داشته است. در مجموع گونه توسکا از گونه بید شرایط مطلوب تری را درخصوص تطبیق با شرایط زیست مهندسی اعمال شده مطالعه حاضر دارد.

جاده جنگلی، رگرسیون، ضریب تعیین، روش بیولوژیکی.