سیدجاوید میراحمدی - استادیار، پژوهشگاه فضایی ایران، پژوهشکده مواد و انرژی، اصفهان
محسن حامدی - استاد، دانشگاه تهران، تهران
مائده السادات ضوئی - استادیار، پژوهشگاه فضایی ایران، پژوهشکده مواد و انرژی، اصفهان

فرآیند کله زنی یکی از فرآیندهای پرکاربرد شکل دهی حجمی است که هم برای ساخت هندسه نهایی و هم مراحل میانی به کار میرود. طراحی و کنترل نامناسب پارامترهای این فرآیند ممکن است منجر به عیوب مختلفی شود. در شکلدهی داغ غیرهمدمای آلیاژ Ti-6Al-4V، با توجه به حساسیت بالای تنش سیلان آن به دما و نیز نرخ کرنش، انتخاب دمای اولیه قطعه و سرعت پرس از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله با استفاده از شبیه سازی های اجزای محدود صحت سنجی شده با آزمایشهای تجربی، به مطالعه فرآیند کله زنی داغ غیرهمدمای آلیاژTi-6Al-4V پرداخته میشود. نتایج نشان میدهد که با انتخاب مناسب دمای اولیه و سرعت پرس، افزایش دمای آدیاباتیک قطعه کنترل میشود و از ورود دمای قطعه به ناحیه تک فاز β ممانعت به عمل می آید. علاوه بر آن سرعت دارای بیشترین تاثیر بر روی یکنواختی تغییر شکل است. با کاهش سرعت پرس، یکنواختی تغییر شکل در قطعه کاهش می یابد. در سرعت بالا، تاثیر دمای اولیه قطعه بر روی یکنواختی تغییر شکل کم میشود.

کله زنی، شکل دهی داغ، Ti-6Al-4V، یکنواختی تغییر شکل